52 128 GB & 256 GB SSD’s getest en vergeleken

Flashgeheugen

Ook op het vlak van flashgeheugen zijn er ontwikkelingen gaande. Nog steeds zijn er slechts vier significante leveranciers van flashgeheugen: Micron (dat ook de Intel-branded chips levert), Toshiba, Samsung en Sandisk. Micron maakt flashgeheugen volgens de ONFI-standaard, Toshiba, Samsung en Sandisk maken gebruik van zogenaamde ToggleFlash. Die laatste chips zijn in de regel wat sneller, maar het is natuurlijk de combinatie van controller en chips die daadwerkelijk de uiteindelijke prestaties bepaalt.

De belangrijkste ontwikkeling zien we bij de Samsung 840 ‘niet-Pro’ SSD’s, waar voor zover wij weten voor het eerst de overstap wordt gemaakt van MLC-chips naar TLC-chips. Bij de gebruikelijke MLC-chips worden per geheugencel twee bits opgeslagen. Bij TLC wordt er per cel drie bits opgeslagen. Dat maakt dat dezelfde opslagcapaciteit kan worden geboden, met circa twee derde van het chipoppervlak. TLC zet zo de deur open voor een verdere daling van SSD prijzen in de toekomst. Er is echter een keerzijde. Waar de cellen van 25nm MLC-flashchips zo’n 3000x overschreven kunnen worden, ligt dat aantal bij TLC op rond de 750x. Nu zorgen wear-leveling algoritmes in SSD-controllers er natuurlijk voor dat alle cellen vrijwel even vaak gebruikt worden, om de levensduur zo lang mogelijk te houden, maar de grens van 750x wordt hoe dan ook eerder behaald dan 3000x. Een berekening die we hebben gemaakt is een indicatie dat je je bij normaal consumentengebruik eigenlijk geen zorgen hoeft te maken. Wanneer je echter je PC zeer intensief gebruikt en de kans bestaat dat je SSD erg vol komt te zitten, raden we toch aan om TLC vooralsnog even te mijden.

Ook het type flashgeheugen vind je voor alle geteste SSD's terug in de vergelijkingstabel.

ToggleFlash geheugen, zoals gemaakt door Toshiba, Samsung en Sandisk, kan een SSD in potentie sneller maken. De firmware en controller zijn echter nog veel belangrijker.

Minder dan 128 of 256 GB?

De meeste van de geteste SSD’s bieden een opslagcapaciteit van 128 of 256 GB. Let wel, net als hardeschijffabrikanten rekenen SSD-leveranciers met 1 GB = 1000x1000x1000 bytes in plaats van 1024x1024x1024 bytes. Dat maakt dat je bij een 128 GB SSD in Windows zo’n 119 ‘echte’ gigabytes beschikbaar hebt en bij een 256 GB exemplaar zo’n 238 ‘echte’ gigabytes. Het verschil, zo’n 7%, wordt gebruikt voor overprovisionering; extra geheugencellen die gebruikt kunnen worden als bestaande cellen kapot gaan, of juist kunnen worden ingezet om bestaande cellen te ontzien.

Veel van de SandForce gebaseerde SSD’s bieden 120 GB of 240 GB capaciteit, ofwel 112 respectievelijk 224 ‘echte’ GB’s in Windows. Dat komt door een techniek die SandForce gebruikt, waarbij één chip in de SSD compleet stuk mag gaan, waarna alsnog alle data beschikbaar is. Een soort RAID 5 met flashchips dus.

De nieuwe Samsung 840 met TLC-geheugen biedt 120 in plaats van 128 GB en 250 GB in plaats van 256 GB. Hier is extra veel ruimte voor overprovisionering ingeschakeld, om zo het nadeel van de kortere levensduur van TLC-geheugen te beperken.