Bluetooth speakerdocks review deel 1: 15 pocket speakers

Waarom Bluetooth?

Wie een 'speakerdock', zoals we deze productcategorie maar noemen, overweegt en twijfelt tussen een model met Lightning-connector voor Apple en eentje zonder maar met Bluetooth (er zijn ook modellen met beide, die uiteraard ook duurder zijn), moet een aantal zaken overwegen. De meerwaarde van de Apple-connector is beperkt - bij de betere docks is er een mogelijkheid het apparaat met knoppen op het dock aan te sturen, of zelfs via een afstandsbediening, maar de prijzen van die modellen zijn hoog. Apple rekent licentiekosten voor het gebruik van de aansluiting en die worden uiteraard verrekend in de vraagprijs. Bovendien is vergelijkbare functionaliteit mogelijk met Bluetooth, dankzij het AVRCP-profiel, waarover verderop meer.

Het pluspunt van de speakers met een dock-connector is dat de vaste verbinding de beste geluidskwaliteit mogelijk maakt, belangrijk bij gebruik van hoogwaardig bronmateriaal. De vraag is of bijvoorbeeld ongecomprimeerde Apple Lossless bestanden - waar je toe beperkt bent bij Apple, tenzij je gebruik maakt van een aparte app voor bijvoorbeeld flac-weergave - überhaupt tot hun recht komen op de veelal beperkte versterkers en speakers van deze docks. In het absolute topsegment allicht wel, maar het merendeel van de docks kost minder dan een paar honderd euro - het is 'geluid erbij' voor velen, niet de hoofdbron.

Bovendien is er veel te zeggen voor de bewegingsvrijheid van een draadloze bediening, waarbij de smartphone (of mediaspeler met Bluetooth) als bediening fungeert. Tel daarbij op dat er tegenwoordig ook bij Bluetooth mogelijkheden zijn voor (vrijwel) ongecomprimeerde doorgave van muziek, door de ondersteuning van meerdere codecs, en de meerwaarde van de dock-connector is een stuk minder dan een paar jaar geleden het geval was. Wie nu per se in het Apple ecosysteem wil blijven, zal vermoedelijk eerder uitkijken naar een draadloze speaker met AirPlay-technologie. Deze is gebaseerd op Wifi en biedt enige voordelen boven Bluetooth, waaronder de mogelijkheid meerdere bronnen en speakers gelijktijdig te gebruiken binnen hetzelfde netwerk - Bluetooth blijft beperkt tot één-op-één verbindingen.

AirPlay komt echter ook met fikse licentiekosten en werkt alleen samen met Apple-producten als bron. Genoeg reden voor velen om een Bluetooth speakerdock te overwegen en wij hebben dan ook een groot aantal getest, in allerlei maten. Voordat we die gaan bespreken, gaan we nog even kort in op de techniek van Bluetooth.

Bluetooth

Bluetooth is natuurlijk geen nieuwe techniek, maar wel een die continu in ontwikkeling is gebleven. Bijzonder aan de standaard is dat de diverse versies zowel backwards als forwards compatible zijn, al moet je om gebruik te maken van alle mogelijkheden van een versie uiteraard twee apparaten hebben die aan dezelfde standaard voldoen. Vanaf Bluetooth 2.1 maakt het voor deze productgroep feitelijk weinig uit welke standaard ze gebruiken en veel modellen in deze test ondersteunen dan ook nog alleen die 'oude' versie. Die versie introduceerde een vereenvoudigd pairing protocol (de manier waarop twee apparaten met elkaar verbinding maken) en ondersteuning voor betere audio codecs in het A2DP profiel.

Ter herinnering, Bluetooth zelf is feitelijk een heel basale standaard voor de draadloze verbinding. De manier waarop die gebruikt kan worden, wordt bepaald door welke 'profielen' ondersteund worden. Daar zijn er heel veel van, alleen al voor audio zijn het er meerdere. Oudere zijn HSP (headset profile, bestemd voor mono-headsets) en HFP (handsfree profile, bestemd voor gebruik in auto's en eveneens met beperkte bandbreedte). Weergave van stereomuziek werd mogelijk met het A2DP-profiel, ofwel het Advanced Audio Distribution Profile. Aanvankelijk kon dat alleen gebruikmaken van dezelfde, inmiddels stokoude, Sub Band Codec ofwel SBC, maar inmiddels is het mogelijk om naast die (verplichte) codec ook andere te ondersteunen in het A2DP profiel. Dat kan mp3 zijn, maar ook aac en het minder bekende apt-x. Omdat voor deze codecs extra betaald moet worden, zal niet ieder apparaat hierover beschikken. Een punt van ergernis is dat vrijwel geen enkele fabrikant duidelijk vermeldt, welke codecs in de eigen Bluetooth-implementatie worden ondersteund. In de regel is dat voor bronapparaten niet zo'n punt: een smartphone die aac ondersteunt, zal dat ook via Bluetooth doen, de licentie is dan immers al betaald. De enige codec die vrij consequent vermeld wordt, is apt-x.

Apt-x is een propriëtaire codec van CSR, die nog maar mondjesmaat wordt toegepast. Een groot voordeel hiervan boven mp3 en aac is dat deze codec ook lossless compressie ondersteunt, met een bitrate van ongeveer de helft van ongecomprimeerde PCM audio, vergelijkbaar dus met flac. Uiteraard moeten zender en ontvanger de codec ondersteunen. Veel high-end smartphones hebben het aan boord, al adverteert lang niet iedere fabrikant ermee. In deze test zitten diverse modellen met apt-x. Wederom geldt dat de kwaliteit van versterker en speaker bepalend zijn - en bij weergave van formaten als mp3 is al sprake van lossy compressie. Het grote voordeel van apt-x is dat er bij de draadloze transmissie geen tweede lossy compressie wordt toegepast; dat is nooit bevorderlijk voor de geluidskwaliteit.

Bluetooth-versies en -profielen

Zoals vermeld, is de meest geziene Bluetooth-versie 2.0 of 2.1. Het verschil tussen deze twee is dat de laatstgenoemde eenvoudiger verbinding kan maken ofwel pairen. Daarvoor is namelijk geen code meer vereist. Nieuwere versies van Bluetooth voegen wel extra mogelijkheden toe, maar die zijn niet noodzakelijk voor audiotoepassingen. Daarom zien we ze maar mondjesmaat in speakerdocks.

Bluetooth 3.0 + HS kan waar nodig meer bandbreedte bieden door gebruik te maken van een Wifi-signaal; maar alleen voor apparaten met de HS-aanduiding. Bluetooth 4.0 biedt een extra energiezuinige verbindingsmogelijkheid, die heel weinig bandbreedte biedt, maar ook vrijwel geen stroom verbruikt; deze is vooral bestemd om sensoren draadloos aan te sluiten. Toch komen we hem sporadisch tegen in speakerdocks, waar hij ervoor kan zorgen dat de Bluetooth-verbinding permanent blijft 'luisteren' en pairen nog sneller gaat.

Bluetooth-profielen

Zoals gezegd is Bluetooth een bijzondere standaard, omdat het feitelijk een hoofdstandaard is, waar niet alleen meerdere versies naast elkaar van toegepast worden, maar waarbij de functionaliteit ook nog eens kan verschillen binnen versies. Dat komt doordat de functionaliteit wordt bepaald door zogenaamde ‘profielen’, die je kan beschouwen als een extra ‘laag’ bovenop de ‘draaggolf’ van Bluetooth zelf. Voor audioproducten is er al een handvol, met cryptische namen als HFP, HSP, A2DP en AVRCP. We hebben enkele hiervan hiervoor al even kort besproken, maar hieronder nog even een korte toelichting.

HFP – Hands-Free Profiel: bestemd voor het verbinding maken met telefoons in auto’s, zodat deze bediend kunnen worden zonder de handen van het stuur te nemen. Hiermee worden functies om te bellen aangeroepen. Gesprekken verlopen via een externe speaker en microfoon, geïntegreerd met het audiosysteem van de auto. Ondersteunt alleen monogeluid.

HSP – Headset Profiel: een apart profiel voor headsets, vergelijkbaar met HFP, maar met alleen de meest basale telefoonfuncties. Om die reden worden HSP en HFP bijna altijd gecombineerd toegepast.

A2DP – Advanced Audio Distribution Profiel: de basis voor stereogeluid via Bluetooth, om muziek draadloos te streamen. Niet bestemd voor spraak. Kan diverse audio codecs benutten, waarbij SBC (zie hoofdtekst) verplicht is.

AVRCP – Audio / Video Remote Control Profiel: apparaten die hiermee overweg kunnen, kunt u bedienen via knoppen op het afspeelapparaat (speakerdock). Bijvoorbeeld om van nummer te wisselen of het afspelen te starten of te pauzeren.

Bluetooth en Windows

Vermeldenswaard is dat een van de meest voor de hand liggende bronnen voor Bluetooth-signalen, namelijk laptops, bepaald niet zonder slag of stoot standaard werkt met audio. Dat heeft alles te maken met Windows, dat Bluetooth nog altijd niet fantastisch ondersteunt, in ieder geval tot en met versie 7. Het aan de praat krijgen van de 'Bluetooth stack' vergt vaak de nodige kunstgrepen, al spendeert de ene laptopfabrikant meer tijd aan het gebruiksklaar leveren dan de andere. Mits er een Bluetooth-adapter aanwezig is, is het altijd wel operationeel te krijgen, maar bereid je voor op wat uitzoekwerk. Daarnaast is het maken van verbinding ook geen sinecure, in de regel moet je eerst in het configuratiescherm aangeven dat je een Bluetooth-apparaat als audio device wilt gebruiken.

Is het eenmaal goed geconfigureerd, dan werkt het ook prima: verbinding wordt automatisch gemaakt zodra een 'bekend' (gepaired) apparaat gevonden is, waarna de pc naadloos overschakelt van het standaard audio-apparaat naar de Bluetooth speler.

Testveld

Voor dit artikel verzamelden we een groot aantal Bluetooth speakerdocks, die grotendeels in de loop van het afgelopen jaar in ons lab belandden. Een enkele hebben we al apart besproken, maar het merendeel nog niet. Ondanks het grote aantal blijft het een steekproef, want het aanbod aan deze producten is inmiddels veel te groot om in één test te bespreken. De prijzen lopen uiteen van zo’n 40 euro tot meer dan 250 euro.

Om die reden hebben we ze dan ook in drie groepen opgesplitst : pocket speakers, draagbare speakers en verplaatsbare speakers. Alle modellen beschikken over een ingebouwde accu, maar het aantal speakers en de omvang van de accu verschillen aanzienlijk, en daarmee het gewicht.

Pocket speakers

Om altijd bij je te hebben, zo zouden we deze klasse definiëren. Heel compacte speakertjes, met (meestal) een relatief bescheiden prijs. Ze klinken een stuk beter dan ingebouwde speakers in smartphones en tablets, maar hifi is het niet. Handig om met een kleine groep naar te luisteren, voor mee op korte trips of bijvoorbeeld als handsfree speakerphone.  We hebben de grens getrokken bij modellen die ofwel meer wegen dan 300 gram, ofwel groter zijn dan 0,50 dm³ ofwel een volume van een halve liter maximaal. Het is een wat arbitraire indeling, maar we moeten de grens ergens trekken. In deze categorie vallen de volgende modellen: Arctic Portable Bluetooth speaker, Ewent EW3517, Fresh 'n  Rebel #1 en Round, Jabra Solemate Mini, JBL Micro Wireless, Logitech UE Mobile Boombox, Philips Soundshooter SBT30, Simple Audio Go en de Veho 360 M4.

Draagbare speakers

De klasse die het meest all-round te gebruiken is: met een gewicht boven de 300 gram maar onder een kilo, compacte afmetingen en een flinke accuduur zijn dit in de beste gevallen kleine ghettoblastertjes die een verrassend volume weten te produceren. Ideaal voor een feestje op een hotelkamer of om met een half dozijn mensen naar te luisteren. De meeste modellen vallen in deze klasse; in deze test zijn opgenomen de A.M.P. SP1, Edifier Extreme Connect, Fresh 'n Rebel #2 en Curve, Hercules WAE BTP03 Mini en WAE BTP04 Outdoor, JBL Charge Grey, Jabra Solemate, Jawbone Jambox, Sony SRS-BTS50 en Xqisit Pro.

Verplaatsbare speakers

Ten slotte bespreken we modellen die te groot zijn om mee te nemen zonder vervoermiddel, of althans niet voor langere afstanden. Dit zijn meer vervangers van een klassieke micro hifi-set, bestemd om neer te zetten in een kamer of vakantiehuisje, met als het goed is voldoende volume voor 'kamervullend geluid'. Wel zijn alle modellen ook in deze klasse nog voorzien van een oplaadbare accu. We beluisterden de Fresh 'n Rebel Raw, Sony SRS-BTX300 en BTX500, de HP Wireless Speaker S9500, de Logitech UE Boombox, de Edifier Bric Connect en de Hercules WAE BTP05.

Om het overzichtelijk te houden bespreken we de drie categorieën in afzonderlijke reviews, die met tussenpozen gepubliceerd worden. Deze test kostte behoorlijk wat tijd, niet in de laatste plaats omdat gedurende de tweede helft van het jaar zo ongeveer ieder merk waar we contact mee hebben, een (of meer!) Bluetooth-speakers aanleverde. Sommige merken onder het eigen label, andere onder een nieuw merk. Zo is AMP een merk van Antec (de MP staat voor Mobile Products), Eminent heeft Ewent als nieuw accessoiremerk waar ook Bluetooth-speakers onder vallen, Fresh 'n Rebel is afkomstig van Sitecom en Simple Audio is een door Corsair overgenomen merk.

Arctic Portable Bluetooth Speaker

Arctic kennen we meer van koelpasta, koelers en incidenteel een htpc, maar ook headsets bevinden zich tussen de producten van het merk. Het stuurde ons ook een Bluetooth speaker, de prozaïsch genaamde Portable Bluetooth Speaker with NFC. Het is een compact geval, maar zeker niet een van de kleinste of lichtste in deze klasse; de editie die wij toegestuurd kregen is in opvallend oranje uitgevoerd.

Arctic levert het apparaatje compleet met een draagtasje erbij. Qua techniek heeft het ook alles aan boord: NFC om snel verbinding te maken en ondersteuning voor de Apt-X codec voor de hoogste draadloze geluidskwaliteit via Bluetooth. Dat is bovendien versie 4.0, die in theorie zeer lange stand-by tijden mogelijk maakt. Pairen zou dan ook eenvoudig, maar via NFC kregen we het niet voor elkaar met een Sony Xperia Z1. Met een Oppo Find 5 lukte het wel via NFC. Zelfs handmatig was een Bluetooth-verbinding opzetten niet altijd succesvol. Elders lezen we vergelijkbare ervaringen - het pairen kan wel lukken via NFC, maar het is bepaald niet de beloofde 'aanraken en verbinding maken'. Wanneer je eenmaal verbinding hebt, herkent de Xperia Z1 de speaker wel als een aptX apparaat - met ondersteuning voor zowel het HSP als A2DP profiel.

De verbindingsperikele zijn tot daar aan toe, maar helaas valt de geluidskwaliteit toch wat tegen, ondanks het gebruik van twee tweeters en twee zogenaamde passive radiators. Hoge tonen klinken al snel schel en kil, terwijl lage tonen snel vervormen. Bij laag volume gaat het nog wel, maar het houdt niet over wanneer je het volume opschroeft. Mainstream pop klinkt nog het beste, maar wat dynamischer muziek laat al snel de gebreken horen. Bovenal missen we body - dat is niet eenvoudig in een kleine speaker, maar er zijn genoeg modellen in deze test die het er beter vanaf brengen.

Dat is jammer, want de Arctic speaker is verder heel compleet. Je kan er ook hands-free mee bellen en door ondersteuning van AVRCP kan je ook vanaf de speaker je bron bedienen: houdt de volume omhoog knop ingedrukt om een nummer over te slaan, bijvoorbeeld.

De prijs is met gemiddeld zo'n 50 euro niet eens zo hoog, zeker niet voor alle techniek aan boord, maar een compleet lijstje specificaties is niet alles.

Ewent EW3517

Ewent is het nieuwe accessoiremerk van Eminent, dat bekend zal zijn bij vaste lezers als leverancier van netwerk en home automation producten. De EW3517 is een eenvoudig maar elegant vormgegeven Bluetooth-speaker die je met enige moeite nog wel in een jaszak krijgt. Het gewicht is niet al te laag, ook al er zijn slechts twee speakers ingebouwd. Op de buitenzijde zitten de nodige knoppen voor de bediening.

Opvallend is de zeer lage prijs - nog niet zo lang geleden betaalde je minimaal 50 euro voor een Bluetooth speaker, maar die tijd is voorbij. De EW3517 kost gemiddeld nog geen 35 euro, dat is een wel heel aantrekkelijke prijs. De speaker beschikt bovendien over de nodige mogelijkheden, waaronder handsfree bellen en bediening van de mediaspeelsoftware op tablet of smartphone.

De lage prijs heeft wel zijn weerslag in het product. Zo is het slordig dat de volumeknoppen voor harder en zachter omgedraaid zijn. Die hebben een dubele functie, want je kan er ook de muziekbron mee bedienen - en zo spoel je een nummer terug met de 'vooruit' knop, en vice versa. Ook de geluidskwaliteit is niet de beste, maar adequaat en in lijn met vergelijkbaar geprijsde modellen.Ruimtelijk klinkt het niet, maar het midden komt goed uit de verf, waardoor de basis in ieder geval wel klopt. Bij hoger volume blijft vervorming uit, tot we naar de max gaan. Heel hard gaat de EW3517 niet, maar dat is beter dan kraken en vervormen.

Naast AVRCP en A2DP beheerst deze speaker ook HSP/HFP, dus je kan er ook mee bellen als handsfree telefoon. Tel daarbij op dat het een aangenaam compact model is, en we zijn er eigenlijk best over te spreken. Het is zeker niet de beste die je kan kopen, maar de prijs maakt wel het een en ander goed hier.

Een voordelige keus, kortom. Zeker voor het formaat en volume, in deze klasse beide bovengemiddeld, kan je je hier voor de vraagprijs niet echt een buil aan vallen. Alleen de opgegeven accuduur valt wat tegen.

eZway SBV30

Van het merk eZway - dat we nog niet eerder tegenkwamen en amper online kunnen vinden - bereikte ons een heel aparte Bluetooth-speaker, de SBV30. Dit apparaat is specifiek gemaakt om in een auto te gebruiken. Zo beschikt het over een zuignap, die een heel specifiek doel heeft: wanneer de speaker stevig op een ondergrond staat, gebruikt hij het oppervlak waarop hij staat als klankkast. Dan wordt een onverwacht stevige bas geproduceerd.

Helaas werkt dat in de praktijk niet optimaal, want de zuignap creëert enige ruimte tussen het de voet die de basvibraties moet doorgeven en het oppervlak, met bij hogere volumes een heel onaangenaam vibrerend geluid tot gevolg. Wij probeerden het op diverse gladde oppervlakken voor een optimale doorgave - op een dashboard of autoruit voorzien we een nog minder optimale werking. Om een wat grotere klankkast te creëren kan je, net als bij de welbekende X-Mini speakers, de bovenzijde een draai geven en dan komt die vrij, verbonden door een harmonikaconstructie met het vrij zware middendeel.

Het is allemaal ingenieus bedacht, maar de werking in de praktijk valt dus wat tegen. De gebruikte speaker is best goed, midden en hoog klinken heel aardig. De bas valt zoals gezegd wat in het water doordat de zuignap niet de beste bevestigingsmethode is. Er is een ingebouwde microfoon voor het voeren van handsfree gesprekken (handig en veilig in de auto) en de accu moet het 7 uur uithouden volgens de makers. Een kabel met sigarettenaanstekeraansluiting is helaas niet meegeleverd, die had het wel compleet gemaakt.

Veel van de hier besproken speakers zijn geen gekke keus als voordelige handsfree optie in de auto (alle zijn een stuk voordeliger dan een bekeuring) en een speciaal op dit doel gericht model is dan ook een voor de hand liggende gedachte - en de mensen achter eZway hebben er ook nog de nodige aandacht aan besteed om het concept optimaal uit te voeren. De praktijk is helaas anders.

Het beeld verandert wanneer we de voet met zuignap losschroeven: onder de speaker treffen we dan het transductie-element met een gelpad, en wanneer je dat rechtstreeks op een stevig oppervlak zet, komt de werking zoals bedoeld beter uit de verf. Alleen dan blijf het natuurlijk niet staan in de auto.

In onze prijsvergelijker zien we dit apparaatje niet, maar bij de Franse Amazon betaal je er op moment van schrijven iets minder dan 45 euro voor. Dat is geen gekke prijs, maar de in het water vallende basweergave zorgt er toch voor dat we deze speaker niet echt kunnen aanraden. De LC Power die we verderop bespreken is zeer vergelijkbaar, mist de zuignapvoet en is een paar euro goedkoper - maar net wat beter, al is het vrijwel hetzelfde apparaat.

Fresh 'n  Rebel Rockbox #1

Fresh 'n Rebel is het nieuwe audiomerk van de welbekende fabrikant Sitecom, leverancier van netwerk- en randapparatuur. Het merk komt meteen met een hele reeks modellen en het instapexemplaar is de #1 ofwel nummer 1. Het is een piepklein kubusje dat in allerlei kleuren te koop is. Wij hadden een paars exemplaar tot onze beschikking. Het kleintje kost gemiddeld nog geen 30 euro maar biedt toch Bluetooth 3.0, hands-free bellen en een oplaadbare accu die vier uur moet meegaan. Het gekozen materiaal voelt best prettig aan. Fresh 'n Rebel verpakt het bovendien in een mooie plastic doos - slecht voor het milieu, maar het ziet er luxer uit dan de prijs doet vermoeden.

Knoppen tref je niet aan op de #1 - alleen een aan/uit schuifje op de onderkant. Verder is er een 3,5 mm ingang, een micro-USB-aansluiting , een ingebouwde microfoon en een blauw ledje dat aangeeft wat de verbindingsstatus is. Door een rubberachtige strip op de onderzijde staat het speakertje als een huis.

Voor drie tientjes hebben we geen heel hoge verwachtingen, en dan valt het geluid van de #1 toch nog mee. Er is zowaar enige bas te bespeuren, maar het enkele speakertje heeft het duidelijk zwaar. Heel veel beter dan de ingebouwde speakers in de betere smartphone is het niet - maar wel iets: een klankkast, hoe klein ook, is beter dan geen klankkast, blijkt maar weer.

Onder de streep is de #1 een grappige gadget, vooral door zijn minuscule formaat van ongeveer 5x5x5 cm, waar dan toch net weer wat grootser geluid uit komt dan je voor mogelijk houdt. In die zin doet hij denken aan de X-Mini speakers die enige jaren geleden op vergelijkbare wijze furore maakten. Maar toch, als je niet per se de allerkleinste speaker hoeft te hebben, kan je beter kijken naar vergelijkbaar geprijsde, wat grotere modellen. Zeker bij hogere volumes klinken die al snel beter. Alleen zijn die niet zo schattig, dat moeten we grif toegeven.

Fresh 'n Rebel Rockbox Round

Ook een kleintje van Fresh 'n Rebel, maar wel wat groter dan de #1, is de Round. Ook deze is leverbaar in tal van kekke kleurtjes en hoewel hij maar vijf euro meer kost dan de benjamin van de line-up, is het een stuk completer apparaat. Als we 'm aanzetten krijgen we direct een verrassing: hij beschikt over spraakfeedback. Dat komen we nog niet vaak tegen, maar is best handig. Zo meldt het apparaat dat het aan het zoeken is naar Bluetooth-verbindingen en wanneer de verbinding is gemaakt.

Op het ronde spelertje treffen we naast de aansluitingen voor micro-USB en 3,5 mm jack ook bedieningsknoppen voor de afspeler (BT AVRCP). Zoals bij de meeste spelers werkt dat eenvoudig: de knoppen langer ingedrukt houden roept de secundaire functie aan. De knopjes hebben een duidelijke 'klik', wat wat goedkoop aanvoelt, maar het werkt prima. Door de ingebouwde microfoon werkt hij ook als handsfree-speaker.

Het afspelen klinkt aardig, maar bij hoog volume horen we iets meetrillen, de speaker heeft het dan wat te zwaar - de bas wordt hem dan te veel. Bovendien is het maximale volume niet heel hoog. Laten we het volume lager, dan horen we dat niet, maar de bas blijft dan wat op de achtergrond. Midden en hoog klinken echter netjes in balans. Zoals bij de meeste van de allerkleinset speakers wordt het geluid naar boven gestuurd, wat voor een ruimtelijker effect zorgt.

De Fresh 'n  Rebel Round is afgewerkt in een prettig aanvoelend plastic, hij komt eigenlijk wat luxer over dan de lage prijs doet vermoeden, ondanks de wat mindere knoppen, die in deze prijsklasse eerder regel dan uitzondering zijn. We zijn er beter over te spreken dan de #1, die wel heel erg gimmicky is. Het is ook prettig dat de lampjes aan de onderkant zitten, want die knipperen behoorlijk fel wanneer een Bluetooth-verbinding gemaakt is. Een draagkoordje in de kleur van de speaker is meegeleverd, wel zo handig.

HP Wireless Mini Speaker S6000

HP heeft een uitgebreid aanbod aan accessoires en stuurde ons een tweetal Bluetooth-speakers toe. De grotere bespreken we later, maar de Wireless Mini Speaker S6000 past uitstekend in deze selectie. Het is een klein apparaatje, in zilver en zwart. De verpakking bevat dermate veel plastic dat we het maar apart vermelden, ook omdat het niet eenvoudig was de speaker er überhaupt uit te halen. Tip: een instructie hiervoor zit aan de binnenkant van de papieren strook rondom de onderkant.

Helaas is over de verpakking meer nagedacht dan de speaker, want die is toch wel wat kaal. Hij heeft een leuk wit oplichtend HP-logo en ziet er hip uit, maar qua mogelijkheden houdt het niet over. Er is een micro-USB-aansluiting om op te laden en een 3,5 mm ingang voor een bekabelde verbinding. Pairen gaat vlot en eenvoudig, maar daar houdt het ongeveer mee op. Als hands-free speaker gebruiken is bijvoorbeeld niet mogelijk. De accu moet een uur of 8 meegaan.

De enkele ingebouwde speaker klinkt zeker niet bijzonder slecht, maar er is amper bas aanwezig. Hij gaat een stukje harder dan de doorsnee smartphone of tablet speaker en klinkt ruimtelijker dankzij de grotere klankkast en schuin omhoog gerichte speaker, maar het blijft een wat iel, vlak geluid.

Handsfree bellen of je bron bedienen kan niet met de S6000. Op hoog volume klinkt er ruis door en gaat de speaker vervormen - maar het volume is dan ook behoorlijk hoog, te hard om nog een conversatie bij te voeren. Met een gemiddelde prijs van zo'n 35 euro is het een van de vijf goedkoopste in de test. In dat qua geluidskwaliteit per definitie erg beperkte klassement is het een aardig model, maar niet voldoende onderscheidend om aan te raden. Wel is het aardig dat HP een draagtasje meelevert.

Jabra Solemate Mini

De Jabra Solemat Mini is een van de wat grotere pocket-speakers, maar nog altijd heel bescheiden in omvang. Jabra bracht deze op de markt omdat de 'grote' Solemate, die we de nodige tijd geleden bespraken, qua prijs toch wat te hoog gegrepen was voor veel mensen (al vind je hem tegenwoordig voor een stuk minder). Naast een vernieuwde Solemate (waar alleen NFC aan werd toegevoegd) kwam het dus met deze kleine uitvoering. Die beschikt over de meeste functies van de grote broer, maar hij mist de ingebouwde USB-geluidskaart.

Pairen gaat met NFC en werkt uitstekend - dat blijkt niet altijd het geval te zijn, maar bij deze speaker is het dus geen probleem. Qua knoppen en mogelijkheden is hij wat beperkter dan veel andere modellen in de test, zo kan je niet de bron bedienen vanaf de speaker. Wel heeft hij een eigen volumeregeling. Ook is er ondersteuning voor hands-free bellen. Net als bij de grote broer is de onderzijde voorzien van een stevig rubberen profiel, waarin een uitsparing is met een 3,5 mm kabel erin verwerkt. Handig, zo heb je die altijd bij de hand voor wanneer Bluetooth geen optie is.

De geluidskwaliteit van de grote Solemate was erg goed en behoort naar onze mening nog altijd tot de beste die we in zijn klasse en omvang hebben gehoord. De Mini heeft natuurlijk enige beperkingen door de kleinere omvang, maar ook hier geldt dat van alle compacte Bluetooth-speakers dit een van de beste is die we hebben gehoord. Er is zowaar enige bas aanwezig, die bovendien niet vervormt of bonkt. Midden en hoog zijn gewoon dik in orde, binnen de beperkingen van het formaat klinkt het uitstekend. Individuele instrumenten zijn goed te onderscheiden en ondanks de zijwaarts gerichte speakers is het geluid niet directioneel: het maakt weinig uit waar je hem neerzet.

Ook de Mini heeft spraakfeedback, zo vertelt hij met een druk op de knop wat de acculading is. Als we het volume van zowel bron als de speaker helemaal opendraaien gaat het hoog wat overheersen, op het schelle af - maar dan wil je er niet meer naast zitten, zo hard klinkt het. Kortom, een uitstekende koop - met één flinke kanttekening: Jabra vraag 99 euro voor de kleine Solemate, gemiddeld kost hij zo'n 93 euro in onze prijsvergelijker en de laagste prijs is nog altijd ruim 80 euro. Dat maakt hem een van duurste pocket-modellen - echter, van de duurdere modellen is het wel de beste, en sommige kosten nog wat meer. Voor velen zal het interessanter zijn om een paar tientjes goedkoper exemplaar te kiezen en de wat mindere geluidskwaliteit op de koop toe te nemen - maar ben je én kritisch over waar je naar luistert én wil je echt een zo klein mogelijke Bluetooth-speaker, dan is dit zonder meer een apparaatje dat op je shortlist moet staan.

JBL Micro Wireless

De JBL Micro Wireless is een van de lichtste speakerdocks in deze test. Hij heeft maar een speaker ingebouwd en de functionaliteit is beperkt. Er zit alleen een volumewieltje op. Verbinding maken met een (vaste 3,5 mm) kabel is ook mogelijk.Hands-free bellen behoort niet tot de mogelijkheden - wel kan je eventueel meerdere exemplaren in serie zetten, voor meer volume en een betere stereo-ervaring. Een draagtasje is meegeleverd, dat is voor dit soort apparaten wel een goed idee, zeker omdat de grote grille potentieel kwetsbaar is voor krassen en deuken.

Qua vormgeving doet hij wat denken aan de nog kleinere, lichtere Toshiba TY-SP1 die we verderop bespreken, maar JBL heeft een baspoortconstructie in het kleinood weten te verwerken. Mede daardoor klinkt de Micro Wireless verrassend goed. Door de opwaartse oriëntatie is het geluid bovendien behoorlijk ruimtelijk. Op maximaal volume is enige ruis hoorbaar, maar de vervorming valt alleszins mee. De speelduur is niet bijzonder lang, maar acceptabel gezien het geringe gewicht.

De prijs is echter stevig: JBL vraagt gemiddeld net geen 60 euro voor de Micro Wireless. Die prijs is lastig te verantwoorden - ja, hij klinkt beter dan veel van de goedkoopste modellen met een vergelijkbare omvang, zeker in het laag, maar het is wel een erg luxe gadget voor dit geld. Voor zo'n 40 à 50 euro zouden we hem eerder aanraden, want het is knap wat JBL aan geluidskwaliteit uit dit kleintje weet te halen. Nu blijft hij wat ons voorbehouden aan de groep gebruikers die niet over geld hoeft na te denken, want als je een bedrag als dit wilt uitgeven, kan je ook een wat groter model overwegen, dat een vergelijkbare kwaliteit zal bieden en denkelijk nog wat extra functies, en een hoger volume.

LC Power Vibro 360° Vibration Speaker

LC Power kennen we voornamelijk van voordelige behuizingen en voedingen, maar het heeft ook een Bluetooth speaker in het assortiment. De Vibro 360° Vibration Speaker komt ons bekend voor - het is feitelijk hetzelfde apparaatje als de eZway die we eerder in deze review al bespraken. Hij ziet er wel iets anders uit, mooier als we eerlijk zijn. Hij wordt in een luxe doosje geleverd en is verrassend zwar voor zijn omvang. De reden is het vibratie-element, zoals we het maar zullen noemen, dat het oppervlak waarop hij geplaatst wordt gebruikt om lage tonen aan door te geven. Eerder zagen we zoiets al bij de Tunebug en Wowee speakers, maar deze is dus voorzien van Bluetooth. Het hoge gewicht zorgt ervoor dat de aansluiting met het onderliggende oppervlak zo goed mogelijk is. Deze techniek werkt het beste met een stevig oppervlak dat niet meetrilt, bij voorkeur wel met wat lucht eronder.

Net als de eZway speaker heeft het model van LC Power geen bedieningsknoppen, afgezien van een schakelaar om de bron te kiezen. De geluidskwaliteit varieert nogal afhankelijk van het gekozen oppervlak, maar volume en bas zijn opmerkelijk voor zo'n klein apparaatje. Wanneer je het optilt blijft een wat iel geluid over, dus hij is minder geschikt om mee te nemen naar strand of park. Dat is ook het geval omdat de onderzijde met een wat kwetsbare 'gel'-substantie is bekleed.

De 360° Vibration Speaker kost gemiddeld ruim 40 euro - niet te duur gezien de opmerkelijke eigenschappen, maar je moet dus wel een geschikt oppervlak hebben. Dat luistert (excuseer de woordspeling) toch vrij nauwkeurig. Aan de andere kant is het entertainment-gehalte hoger dan gemiddeld bij deze producten: mits de omstandigheden goed zijn, staan nieuwe luisteraars beslist versteld.

Logitech UE Mobile Boombox

Logitechs UE Mobile Boombox bespraken we eerder uitgebreid en hier komen we er nog even op terug. Deze mobiele speaker ziet er hip uit en hij een van de grotere in de test. Hij is voorzien van een hands-free functie en AVRCP, en de prijs is niet mis; gemiddeld betaal je er zo'n 87 euro voor, de laagste prijs in onze prijsvergelijker is net geen 80 euro.

Dat schept hoge verwachtingen, temeer daar Logitech UE het 'high-end' merk is van Logitech, dat enige jaren geleden audio-specialist Ultimate Ears overnam en onder de nieuwe merknaam diverse indrukwekkende producten introduceerde. De grote boombox van het merk is beslist de moeite waard, maar deze kleine stelde enigszins teleur toen we hem voor het eerst beluisterden en de tijd heeft dat beeld niet veranderd.

Sterker nog, voor de prijs zijn aanmerkelijk betere modellen te koop - en deze geluidskwaliteit kan je ook met minder geld in huis halen, of het nu een groter model is of een van de kleintjes uit deze test. Bovendien is het geluid behoorlijk directioneel. Dat zorgt ervoor dat we hem niet kunnen aanraden - hij klinkt niet slecht, maar gewoon niet goed genoeg voor de prijs.

Philips Soundshooter SBT30

Philips stuurde ook een Bluetooth speaker in, met de opmerkelijk naam Soundshooter SBT30. De naam is niet het enige dat opvalt: de vorm van deze speaker, zeker gecombineerd met de meegeleverde musketonhaak, doet meer dan een beetje denken aan die van een handgranaat. Niet de vorm die we zouden aanbevelen voor wie geregeld met het vliegtuig reist. Hij is er ook in andere kleuren dan zwart en dan oogt hij minder vervaarlijk, de zwarte versie zouden we links laten liggen. Dat zeggen we ook op basis van persoonlijke ervaring dat zelfs Bluetooth-speakers die er minder uitzien als een explosief bij beveiligingspersoneel op vliegtuigen vragen kunnen oproepen...

Enfin, los van de vorm zijn we wél enthousiast over de SBT30. Het valt sowieso op dat de audiomerken in deze test in de regel een streepje voor hebben op fabrikanten waar een speaker onderdeel is van een breder assortiment en dat geldt ook voor Philips. Er zit maar één speaker in dit kleintje, maar daar komt verrassend veel én zuiver geluid uit. Dat is bovendien netjes in balans - je hoeft geen dreunende bas te verwachten uiteraard, maar het laag is hoorbaar aanwezig terwijl ook midden en hoog netjes vertegenwoordigd zijn.

Je kan er verder ook hands-free mee bellen, en daar houdt het ongeveer mee op. Er zit niet eens een volumeregeling op, dus daarvoor ben je aangewezen op de bron. Hij is verder wel echt solide geconstrueerd, met subtiele verlichting voor de Bluetooth-knop en een ledje om aan te geven dat hij aan staat. Ook dat zien we regelmatig anders bij diverse testdeelnemers. Een minpunt is dat ook Philips de 3,5 mm ingang heeft weggelaten, ten faveure van een gecombineerde micro-USB/audio-ingang. Dat vereist een apart kabeltje, dat je bij verlies dus verhindert nog via een andere weg dan Bluetooth-verbinding te maken.

De prijs ligt met gemiddeld 49 euro wat hoger dan we voor het formaat verwachten, maar de laagste prijs in de prijsvergelijker is nog geen 35 euro en laten we eerlijk zijn: hij klinkt ook gewoon voor zijn formaat het beste van alle echt kleine modellen.

Simple Audio Go

Corsair nam onlangs het audiomerk Simple Audio over en is voornemens hiermee furore te gaan maken in de audiomarkt. Wij kregen alvast de Go te beluisteren, een van de grootste exemplaren in deze test - net te klein om mee te nemen met de klasse hierboven, maar samen met onder andere de Logitech UE Mobile Boombox, de Ewent EW3517 en de Jabra Solemate Mini is het een van de grotere.

Hij ziet er fraai uit en voelt solide aan, de knoppen op de bovenkant doen denken aan die van het model van Logitech UE. Onderop zitten twee strips bijna plakkerig rubber, om te voorkomen dat hij gaat 'lopen' bij lage tonen, aldus vertelde een vertegenwoordiger van Corsair ons. Dat schept hoge verwachtingen - hoe dan ook staat het kleintje als een huis. Dat dit geen instapmodel is, laat ook de prijs zien: Corsair rept van een adviesprijs van 99 euro. In onze prijsvergelijker is hij nog niet opgedoken, maar daarmee concurreert het merk dus met de top mee.

Het moet gezegd, dat gaat de Go ook overwegend erg goed af. Hij klinkt ruimtelijk en gaat erg hard zonder te vervormen, met een duidelijk aanwezig laag. Het midden en hoog zijn goed vertegenwoordigd, maar toch klinkt hij wat 'hol'. Ook is het geluid wat directioneler dan we zouden willen. Het is beter dan de Logitech UE Mobile Boombox (en veel beter dan de Ewent EW3517), maar de Jabra Solemate Mini is naar onze mening de betere keuze in deze prijsklasse. Voor 60 euro zou het zonder meer een aanrader zijn, voor anderhalf keer zoveel is het een lastiger verhaal.

Dat geldt des te meer omdat hij qua functie-omvang verder wat beperkt is - je kan er wel handsfree mee bellen, maar niet een apparaat op afstand mee bedienen middels AVRCP. Dat kan ook niet met de Jabra, maar die klinkt zoals gezegd toch (iets) beter. Desalniettemin, als je wat te besteden hebt is dit zonder meer een bovengemiddelde speaker, die ontegenzeggelijk een klasse beter is dan de kleinste modellen met maar een enkele ingebouwde speaker. Alleen de prijs vinden we wat hoog gegrepen.

Toshiba Wireless Speaker TY-SP1

Toshiba is nog altijd het bekendst van haar notebooks, maar het bedrijf heeft natuurlijk ook een uitgebreide tak met televisies en audio-apparatuur. Tot het assortiment van die laatste categorie behoort ook deze TY-SP1 Wireless Speaker, een extreem lichtgewicht exemplaar met een wat futuristische vormgeving: het lijkt een beetje op een UFO die op je bureau is geland. De bovenkant is voorzien van een carbon-achtig patroon, de bedieningsknoppen en aansluiting zitten in de rand.

Aansluiting enkelvoud inderdaad, want alle interfaces lopen via dezelfde mini-USB connector. Een kabeltje met zowel een 3,5 mm plug als een USB-A stekker is meegeleverd. Daar zijn we geen fan van, want als je de kabel kwijtraakt, kan je geen kabelverbinding voor audio meer maken.

Het is een compleet apparaat, zoals we meer zien in deze test. Naast muziekweergave kan hij ook dienen als hands-free speaker, een microfoon is ingebouwd. De bedieningsknoppen voor volume en afspelen zijn bijna niet te zien en ook op de tast lastig te onderscheiden, maar je kan er wel je bron mee bedienen en door een playlist lopen. Het blauwe lampje dat aangeeft dat er een Bluetooth-verbinding actief is, knippert érg fel.

De geluidskwaliteit houdt niet over, het heeft plus- en minpunten. Zo is het maximale volume opvallend hoog voor zo'n kleine speaker. Doordat deze omhoog gericht is, klinkt het nog verrassend ruimtelijk voor zo'n klein ding. Er is echter ook enige ruis hoorbaar en het geluid vervormt bij pieken en hoge volumes. De bas is onderbemeten, niet verrassend, maar doordat het hoog vrij nadrukkelijk aanwezig is, valt het meer op.

We vinden deze speaker maar bij één shop in de Prijsvergelijker op moment van schrijven, waar hij 40 euro moet opbrengen. Dat is aan de hoge kant voor de omvang en de geluidskwaliteit. Voor een tientje minder zou het een aardige voordelige optie zijn, maar voor dit bedrag zijn andere modellen beter.

Ultron Boomer mobile

Ultron maakt diverse accessoires voor mobiele apparaten, waaronder deze Boomer mobile speaker. Het is een klein apparaatje, dat verrassend veel weegt voor zijn omvang. Hij beschikt over een micro-SD slot en kan direct vanaf geheugenkaart mp3-bestanden afspelen, net als de hierna besproken Veho 360 M4.

Het apparaatje ziet er best luxe uit en is voorzien van een tuimelschakelaar voor volume en bediening van het aangesloten apparaat middels AVRCP. Er is een 3,5 mm ingang , opladen gaat via micro-USB. Ultron heeft zowaar een soort baspoortconstructie in het speakertje weten te verwerken en het moet gezegd worden dat hij voor zijn omvang een van de meest overtuigende bastonen produceert. Het hoog blijft wat achter, maar kan voldoende meekomen. Het is meer een kwestie van smaak of je de iets grotere Philips Soundshooter of dit apparaatje prefereert.

De Boomer mobile kost gemiddeld zo'n 44 euro, de andere kleuren zijn vergelijkbaar geprijsd maar mogelijk een euro of twee minder. Helaas zien we nog maar weinig shops die dit produt voeren, wat jammer is, want het is een van de best klinkende kleine modellen. Hij kost een tientje meer dan de allergoedkoopste, maar daar krijg je ook zeker wat voor terug, ook qua constructiekwaliteit en afwerking.De extra functie als zelfstandige mp3-speler is dan mooi meegenomen. Een aanrader dus, deze speaker!

Veho 360 M4

De laatste deelnemer in deze test van pocketspeakers is de Veho 360 M4, een klein apparaatje met een heleboel functies. Zo beschikt het over het handsfree profiel en de mogelijkheid op afstand een appaart te bedienen, maar er is ook een mp3-speler ingebouwd. Daartoe zit een micro-SD slot aan de onderkant - en we waarschuwen maar meteen dat dat niet geheel aansluit, waardoor je met wat pech je kaartje ernaast steekt in plaats van erin. In het ergste geval moet je het hele apparaat uit elkaar halen om je kaartje terug te vinden. We zien dat dus maar als een aardige extra en focussen op de prestaties als Bluetooth-speaker.

Die zijn niet slecht. Hij ligt leuk blauw op wanneer je hem aanzet, de blauwe led aan de onderzijde is te fel, wat voor veel van de hier besproken modellen geldt. Bovenop zitten knoppen voor volume en bediening van de bron, de aan/uit-knop doubleert als Bluetooth-knop. Opmerkelijk is dat je een pincode moet invoeren om verbinding te maken (0000) - dat is toch wat ouderwets en geeft aan dat we met een Bluetooth 2.0 apparaat van doen hebben. Ook opmerkelijk en dan vooral vervelend is dat, uitgaande van de normale positionering van het aan/uit-symbool, de volumeknoppen verkeerd om zitten: harder is zachter en vice versa.

De geluidskwaliteit is lang niet slecht, we missen alleen in het laag te veel. Diverse concurrenten, ook in deze prijsklasse, gaat dat beter af. Aan de andere kant is het hoog helder en het midden klinkt ook prima. Het zou voor onder de 40 euro een aanrader zijn, maar bij de weinig aanbieders die we zien van de Veho 360 M4 is de vraagprijs ruim 45 euro en dat is eigenlijk te duur. Alleen als je de zelfstandige mp3-afspeelfunctie echt waardeert, kan je hem alsnog overwegen. Anders zijn andere modellen toch interessanter, want voor deze prijs zijn de geconstateerde minpuntjes toch wat teveel van het goede. De hiervoor besproken Ultron Boomer mobile is een betere optie.

Conclusie

Het moge duidelijk zijn dat het aanbod aan Bluetooth-speakers echt groot is. In dit artikel bespraken we nog alleen de pocket-modellen, die we gemakshalve kwalificeerden als minder dan 300 gram wegend en/of minder dan 0,5 dm³ in volume. In een volgend artikel gaan we in op de middenmaten.

Het goede nieuws is dat geen van de besproken modellen echt tegenvalt. Over het algemeen geldt: alle waar naar zijn geld. Laten we daarnaast vooropstellen dat je geen hifi-kwaliteit kan verwachten in deze klasse. Als het goed is, klinkt het duidelijk beter dan de ingebouwde speakers van een smartphone en biedt het enige handige functies. Dat is bij de meeste modellen het geval.

Kijken we naar het testveld, dan kunnen we het ruwweg in twee secties onderverdelen: modellen met een enkele speaker die echt klein zijn, en modellen met meerdere luidsprekers die een slag groter zijn, maar nog altijd wel in een forse jaszak of handtas passen.

In de eerste klasse is de Fresh 'n  Rebel Rockbox #1 vermeldenswaard: deze kubus is zo klein dat het bijna lachwekkend is, maar voor de omvang klinkt hij toch aardig. De Round van hetzelfde merk vinden we echter beter en die is bovendien qua functies een stuk completer. Goed voor een Bronze Award. Heb je wat meer te besteden, dan is de Ultron Boomer mobile naar onze mening de beste écht kleine speaker, met zelfs een redelijke basweergave. Ook de Philips Soundshooter SBT30 is erg goed in deze klasse. Beide belonen we met een Silver Award. De JBL Micro Wireless zou die ook ontvangen, ware het niet dat hij gewoon te duur is.

Kijken we naar de wat grotere modellen, dan is de Ewent EW3517 een voordelige keus. Hij heeft wat schoonheidsfoutjes, maar voor de prijs krijg je toch wat meer volume dan bij de allerkleinsten, terwijl hij niet meer kost. Dat is het recept voor een Bronze Award, die hij dan ook krijgt. Zilver is er voor de Simple Audio Go: erg goed voor de omvang, alleen net wat te duur - hopelijk wordt de prijs in de winkel een tientje lager. De beste in deze klasse is de Jabra Solemate Mini: niet de meest complete qua functies, maar geluidskwaliteit is toch het eerste criterium en daar wint hij met vlag en wimpel, al zit de Simple Audio Go hem op de hielen.

Fresh 'n Rebel Round Ewent EW3517	Philips SoundShooter SBT30 Simple Audio Go Ultron Boomer mobile	Jabra Solemate Mini

Bluetooth-speakers deel 1: pocket speakers
Bluetooth-speakers deel 2: draagbare speakerdocks
Bluetooth-speakers deel 3: grote speakerdocks