Eizo Foris FG2421 gaming monitor review: snel en goed

Inleiding

We schrijven het wel vaker: monitorfabrikanten zijn niet wars van een beetje marketing. Toen Eizo dan ook een '240 Hz' beeldscherm bij ons binnendroeg, hielden we een slag om de arm. Zoals altijd testen we liever, dan dat we de specificaties op de doos geloven. Of die 240 Hz echt het verschil maken, laten we in het midden, maar op basis van onze test en gebruikservaring blijkt wel, dat de Foris FG2421 een dijk van een gaming monitor is. Met een flink prijskaartje, dat wel.

Het onderwerp 'verversingsfrequentie' is sinds jaar en dag een onderwerp dat tot stevige discussies leidt. Bij beeldbuismonitoren was 72Hz de 'ergonomische frequentie': bij die snelheid had je geen last van flikkering bij het verversen van het getoonde beeld door het eletronenkanon van de beeldbuis. Echter, heel wat mensen stelden dan nog altijd een onrustig beeld waar te nemen; 85Hz of liever 100Hz had hun voorkeur.

LCD monitoren plaatsen in een keer het hele plaatje, dat ook in een keer wordt vervangen; in tegenstelling tot bij CRT-schermen hoeft het niet continu ververst te worden. Om die reden zou de verversingsfrequentie van 60Hz meer dan afdoende moeten zijn, maar dit levert weer andere problemen op: mensen ervaren het veranderen van beeld niet als vloeiend. Bij stilstaand beeld is er geen probleem (als we eventueel knipperen van het backlight even buiten beschouwing laten), maar bij bewegende beelden zijn 60 beelden per seconde niet altijd genoeg.

Bij games kan 'tearing' zichtbaar zijn wanneer de monitor sneller of langzamer beeld aangeleverd krijgt dan hij kan weergeven, ofwel wanneer niet exact iedere 16 ms een nieuw beeld gegenereerd is. Daar is verticale synchronisatie voor uitgevonden ofwel V-sync: het scherm toont dan exact 60 beelden per seconde, de rest wordt weggegooid. Echter, ligt de aanleversnelheid van beelden door de videokaart lager dan 60 fps, dan kan het scherm feitelijk terugschakelen naar 30Hz, omdat het 'vorige' beeld nogmaals wordt getoond - en dat ervaar je al snel als 'schokkerig'. Bovendien duurt het ene frame langer om te renderen dan het andere, waardoor alsnog de beeldervaring niet altijd 'soepel' is. Dit is de reden voor Nvidia geweest om G-Sync te ontwikkelen, waarmee de monitor exact synchroon kan lopen met het aangeleverde beeld. Daar gaat het in dit artikel echter niet over - G-Sync monitoren zijn nog niet op de markt. Bovendien vereisen ze een Nvidia videokaart.

Eizo Foris FG2421

Als je niet gebonden wilt zijn aan een specifiek merk videokaart en toch een soepel game-ervaring wilt, kan je ook kiezen voor een 120 Hz of 144 Hz monitor. Die kunnen twee keer zo vaak als standaardmodellen een vers plaatje op het scherm toveren. Daarbij zijn potentieel minder tearing-artefacten zichtbaar. Bij gebruik van V-sync zal in heftige scènes met veel 3D-objecten de verversingsfrequentie mogelijk terugvallen naar 60Hz, maar daar valt mee te leven, terwijl je in de regel een soepele ervaring hebt op 120 fps - mits je videokaart dat kan aanleveren, maar in de regel schakelt de die-hard gamer liever de kwaliteitsinstellingen terug ten gunste van de framerate, dan andersom.

Dat punt van kwaliteitsinstellingen noemen we niet zomaar: een tweede concessie die de gamer op zoek naar het snelste beeld doet, is de keuze voor een TN-beeldscherm. Tot voor kort waren dat namelijk de enige panelen, die de vereiste lage responstijd konden leveren (1000/120 ~ 8,3 ms per frame). TN-panelen staan niet bekend om hun beeldkwaliteit: de kleurechtheid is vaak bedroevend, waarbij kleuren bovendien veranderen als je er niet loodrecht naar kijkt. Eizo, dat een naam hoog te houden heeft op het gebied van kleurreproductie, bouwde de FG2421 op basis van een VA ofwel vertical alignment-paneel. Dat heeft een aanmerkelijk betere kleurweergave én een veel hoger contrast. Dat is niet het enige bijzondere aan dit scherm, want Eizo claimt niet alleen een verversingsfrequentie van 120 Hz, maar zelfs een van 240 Hz! Dat maakt natuurlijk nieuwsgierig, dus hoe zit dat?

Op deze plaats stond content van een externe website, deze is verwijderd om ongewenste tracking-mogelijkheden te voorkomen.