Inleiding
In onze meer dan 100 pagina's tellende review van tweeënveertig moederborden met de Z97- en H97-chipsets zaten drie van de vijf Republic of Gamers-modellen van ASUS. De Maximus VII Formula, het duurste bord uit de reeks, en de Mini-ITX Maximus VII Impact verschenen wat later. Vandaag liggen ze alsnog allebei op de testbank.
ASUS Maximus VII Formula
Zoals gezegd is de Formula het duurste, meest uitgebreide bord uit de zevende generatie Maximus-borden. Dat betekent dat ASUS alles uit de kast heeft gehaald om zelfs de meest veeleisende gamer tevreden te stellen. Dat begint al bij het uiterlijk: als je het moederbord uit de doos haalt, valt meteen de plastic ROG Armor-cover die bijna het hele bord bedekt op. Bovendien is de heatsink van de VRM's voorbereid op waterkoeling met G1/4"-fittings en is de achterkant van het bord voorzien van een stalen backplate.
Hoewel de overkapping volledig zwart is, zijn bijvoorbeeld de drie PCI-Express x16-sloten voorzien van de kenmerkende rode kleur. Let daarbij wel op dat het onderste slot maar de bandbreedte van een PCI-Express 2.0 x4-slot heeft. Tussen de drie rode sleuven zitten ook nog twee x1-sloten in. Aan de zijkant van het bord zitten tien SATA-600-poorten, waarvan er vier worden gedeeld met twee SATA-Express-connectors. De CPU wordt van prik voorzien via een 8+2-fasen stroomvoorziening.
Twee onderdelen van een moederbord staan tegenwoordig extra in de belangstelling als het om borden specifiek voor gamers gaat: audio en netwerk. ASUS heeft dit bord uitgevoerd met 'SupremeFX Formula 2014'-audio, wat neerkomt op audiocondensators van ELNA, een LM4562-versterker van Texas Instruments en een Cirrus Logic CS4398-DAC. Onder de namen Sonic SenseAmp en SoundStage voegt de fabrikant twee features toe die we nog niet eerder tegenkwamen. De eerste detecteert de impedantie van je headset en past daar de versterking die de amplifier geeft op aan, de tweede feature laat je wisselen tussen hardwarematige audio-instellingen. Eigenlijk is het daarmee een soort programmeerbare OP-AMP, die je zelfs op dure losse geluidskaarten vaak handmatig moet wisselen. Beide Sonic-features werken alleen als je de analoge frontpanel-audio gebruikt.
Voor netwerkconnectiviteit is er gekozen voor een kwalitatieve Intel I218V-chip, die gecombineerd met ASUS' eigen GameFirst III-software eigenlijk dezelfde functionaliteit biedt als een Killer-NIC. Linksboven vind je de mPCIe Combo III-module, die voorziet in 802.11ac-WiFi en Bluetooth 4.0. Bovendien zit er op die module ook nog een M.2-slot.
Extra features zijn er in de vorm van 10 voltagemeetpunten en knoppen voor power, reset, KeyBot en SoundStage. Het bord voorziet ook in zes vierpins fan-connectors, waarvan twee voor CPU-fans.
Maximus VII Impact
Met de Maximus VII Impact biedt ASUS veruit het duurste Mini-ITX-bordje op basis van de Z97-chipset aan. Volgens de fabrikant krijg je daar dan ook het krachtigste bord in z'n klasse voor terug. Chronisch plaatsgebrek is echter kenmerkend voor dit formaat moederborden, dus moet er wel ergens op ingeleverd zijn.
Zoals vrijwel alle Mini-ITX-borden ontbeert de Impact meer dan twee DDR3-geheugensloten. Anno 2014 kun je daarin makkelijk 16 GB geheugen kwijt, dus voor de meeste gamers zal dat geen problemen opleveren. Ook de brede SATA-Express-connector is weggelaten, maar er zijn wel vier normale SATA-600-connectors beschikbaar. Een M.2-slot met vier PCI-Express 3.0-lanes bandbreedte is geïntegreerd in de mPCIe Combo IV-kaart, waarop ook een 802.11ac-chip (2T2R) met Bluetooth 4.0 zit. Er is één PCI-Express 3.0 x16-slot aanwezig.
Om ruimte te besparen is er voor nog meer onderdelen de hoogte in gewerkt, zoals de stroomvoorziening van de processor, die via een soort insteekkaart is aangebracht. De volledige 8+2-fasen stroomtoevoer bevindt zich op de 'Impact Power II'-module, die helemaal bovenaan het bord zit. Daarnaast staat de BIOS-batterij rechtop en is er een 'CoolHub' aanwezig, waar twee vierpins fan-headers en een header voor de LN2-modus gesitueerd zijn. Dat heeft als bijkomend voordeel dat de fan-connectors makkelijker bereikbaar zijn.
Verder heeft ASUS geprobeerd om zo veel mogelijk gaming-features te behouden. Tegenwoordig ligt de nadruk vooral op audio en netwerk. De ROG SupremeFX Impact II-geluidskaart bestaat uit een Realtek ALC1150-chip met condensators van ELNA, gecombineerd met dezelfde Sonic-features als bij de Formula. Qua netwerk is er wederom gekozen voor een Intel-chip met ASUS' eigen GameFirst III-software - prima!
Knopjes voor KeyBot, SoundStage, BIOS-flashback en clear-CMOS zijn te vinden bij het HEX-display, dat verwerkt zit in het I/O-panel. Op het bord zelf vinden we nog eens voltagemeetpunten en knoppen voor power en reset terug. In totaal zijn er vier fan-connectors aanwezig, waarvan één voor de CPU-fan.
Specificaties en prijzen
| Algemeen | ||
|---|---|---|
 |  | |
| Merk | Asus | Asus |
| Productnaam | Maximus VII Formula | Maximus VII Impact |
| Productcode | 90MB0J31-M0EAY0 | 90MB0JJ0-M0EAY0 |
| Details | ||
| Processor / Chipset | ||
| Formaat | ATX | Mini ITX |
| Ondersteunde processor(s) | Intel Core i3 / i5 / i7 | Intel Core i3 / i5 / i7 |
| CPU socket | Socket 1150 | Socket 1150 |
| Intel Coffee Lake compatible | ||
| Type processorbus | DMI | DMI |
| Chipset | Intel Z97 | Intel Z97 |
| Geheugen | ||
| Type geheugen | DDR3 | DDR3 |
| Type modules | DIMM | DIMM |
| ECC ondersteuning | ||
| Hoogst instelbare geheugensnelheid | DDR3-3400 | DDR3-3400 |
| Aantal geheugenkanalen | 2 | 2 |
| Aantal geheugensloten | 2 | |
| Intel XMP compatible | ||
| Maximum intern geheugen | 32 GB | 16 GB |
| DDR3 SODIMM-sloten | 0 | 0 |
| DDR3 DIMM-sloten | 4 | 2 |
| DDR4 DIMM-sloten | 0 | |
| Uitbreidingssloten | ||
| PCI-Express x16 sloten | 3 | 1 |
| PCI-Express x8 sloten | 0 | 0 |
| PCI-Express x4 sloten | 0 | 0 |
| PCI-Express x1 sloten | 3 | 0 |
| Totaal aantal lanes alle PCI-Express x16 sloten | 20 | 16 |
| Mini PCI-Express aansluitingen | 1 | 0 |
| PCI-sloten | 0 | 0 |
| Multi-GPU | ||
| Nvidia SLI compatible | ||
| Nvidia SLI (2-way) | ||
| Nvidia SLI (3-way) | ||
| Nvidia SLI (4-way) | ||
| AMD CrossFire compatible | ||
| AMD CrossFire (3-way) | ||
| AMD CrossFire (4-way) | ||
| Connectiviteit | ||
| USB 2.0 - Totaal | 6 | 6 |
| USB 2.0 - extern | 2 | 4 |
| USB 3.0 (USB 3.1 Gen 1) - Totaal | 8 | 6 |
| USB 3.0 (USB 3.1 Gen 1) - extern | 6 | 4 |
| IEEE 1394 controller | ||
| IEEE 1394 - Aansluitingen achterzijde | 0 | 0 |
| Thunderbolt | ||
| Storage | ||
| Serial ATA aansluitingen (totaal) | 10 | 4 |
| Serial ATA 300 aansluitingen | 0 | 0 |
| Serial ATA 600 aansluitingen | 10 | 4 |
| Serial ATA Express aansluitingen | 2 | 0 |
| eSATA aansluitingen | 0 | 0 |
| mSATA aansluitingen | 0 | 0 |
| M.2 aansluitingen | 1 | 1 |
| M.2 slot 1 type | PCIe 2.0 x2 (1 GB/s) | PCIe 3.0 x4 (4 GB/s) |
| Extra PATA (RAID) controller | ||
| Extra SATA (RAID) controller | ASMedia ASM1061 | |
| RAID 0 ondersteuning | ||
| RAID 1 ondersteuning | ||
| RAID 5 ondersteuning | ||
| RAID 10 ondersteuning | ||
| Video | ||
| D-Sub (VGA) uitgang | ||
| DVI uitgang | ||
| HDMI uitgang | ||
| Aantal HDMI uitgangen | 1 | 1 |
| DisplayPort uitgang | ||
| Aantal DisplayPort uitgangen | 1 | 1 |
| Audio | ||
| Onboard audio - Kanalen | 7.1 | 7.1 |
| Onboard audio - Codec chip | Realtek ALC1150 | Realtek ALC1150 |
| Onboard audio - Codec type | HDA | HDA |
| S/PDIF ingang | ||
| S/PDIF uitgang | ||
| Dolby Digital Live | ||
| DTS Connect | ||
| Bijgevoegde audiosoftware | Supreme FX | |
| Netwerk | ||
| Aantal netwerkaansluitingen | 1 | 1 |
| LAN - Chip | Intel WG-I218V | Intel WG-I218V |
| LAN - Snelheid | 1000 Mbit/s | 1000 Mbit/s |
| WLAN - Standaard | 802.11ac (Wi-Fi 5) | 802.11ac (Wi-Fi 5) |
| WLAN - Chip | AzureWave AW-CE123H | AzureWave AW-CE123H |
| WLAN - Snelheid | 867 Mbit/s | 867 Mbit/s |
| Bluetooth | ||
| Wireless / Bluetooth module | Mini PCIe Module | |
| Bluetooth-versie | 4.0 | 4.0 |
| Stroomcircuit | ||
| Totaal aantal chokes | 8 | 10 |
| Koeling / Overklokken | ||
| Fan aansluitingen (totaal) | 8 | 4 |
| Fan aansluitingen (4-pin) | 8 | 4 |
| Fan snelheid afhankelijk van temperatuur | ||
| VRM koeling | Passief/Water | Passief |
| Chipset koeler | Passief | Passief |
| Maximale FSB/bClk frequentie | 300 MHz | 300 MHz |
| Max. CPU voltage | 2.2 V | 2.2 V |
| Max. VRIN voltage | 2.44 V | 2.44 V |
| Max. VCCIO voltage | 2.2 V | 2.2 V |
| Max. VCCSA voltage | 2.2 V | 2.2 V |
| Max. geheugen voltage | 2.4 V | 2.4 V |
| North bridge / PCH 1.05V/1.09V voltage tweaking (maximaal) | 1.8 V | 1.8 V |
| PCH 1.5V / IMC / I/O voltage tweaking (maximaal) | 2 V | 2 V |
| CPU Ring voltage tweaking (maximaal) | 2.2 V | 2.2 V |
| I/O Analoog voltage tweaking (maximaal) | 2.2 V | 2.2 V |
| Windows software voor overklokken meegeleverd | ||
| Multiplier instelbaar | ||
| PCI-Express klokfrequentie instelbaar | ||
| Heatsinks op cpu stroomvoorziening | ||
| CPU Turbo Modus uitschakelbaar | ||
| HyperThreading/SMT uitschakelbaar | ||
| Cores uitschakelbaar | ||
| PCI-Express sloten hardwarematig uitschakelbaar | ||
| Voltage meetpunten op moederbord | ||
| Bevestiging koelblokken | Schroeven | Schroeven |
| Overig | ||
| Onboard speaker | ||
| 100% Solid Condensators | ||
| BIOS type | EFI | EFI |
| Dual BIOS | ||
| Boot-menu in BIOS | ||
| Flash-programma in BIOS | ||
| BIOS profielen | ||
| Type probleemdiagnose | HEX-display | HEX-display |
| Probleem diagnose | ||
| On-board Power / Reset switch | ||
| On-board Clear CMOS switch | ||
| Trusted Platform Module | ||
| BIOS-chip(s) vervangbaar | ||
| Lucid VirtuMVP software | ||
| Direct-naar-BIOS knop | ||
| Intel turbo spec | ||
Hoe hebben we getest + bClk-waardes
We hebben de ASUS-borden op dezelfde manier getest als de eerder geteste Haswell-moederborden met bijvoorbeeld een Z87- of H87-chipset. We testen de borden in combinatie met een Intel Core i7 4770K processor, 2x 4 GB Corsair Vengeance Pro DDR3-1600 geheugen, integrated graphics, een OCZ Vertex 4 128 GB SSD, een Corsair CX750M voeding en Windows 8 Pro x64 als besturingssysteem.
In de grafieken hebben de vandaag geteste borden een rode kleur. Omdat beide borden natuurlijk in een ander segment vallen, vergelijken we elk bord in een aparte grafiek met zijn concurrentie.
We testen alle borden op hun standaardinstellingen, zoals ze uit de doos komen. Vanzelfsprekend zijn prestaties en stroomverbruik afhankelijk van de standaard tuning. Vroeger speelden moederbordfabrikanten geregeld vals door de bClk stiekem standaard een kleine beetje te verhogen. Wij en andere reviewsites waren daar nooit echt van gediend en de verschillende fabrikanten lijken hun leven te hebben gebeterd. Zoals te zien in onderstaande grafiek werken alle door ons geteste Z97-borden keurig standaard op 100 of 99,9 MHz bClk en hooguit 100,1 MHz.
Benchmarks: 3DMark
De prestatiesverschillen tussen de Z97-moederborden zijn marginaal. MSI laat de hoogste scores zien en heeft zijn borden dus blijkbaar iets beter getuned.
Ook in het Mini-ITX-segment heeft MSI zijn zaakjes hier net iets beter voor elkaar. Relatief gezien zijn de verschillen wederom erg klein.
Benchmarks: Cinebench 11.5
In de Cinebench-benchmark, die puur leunt op CPU-prestaties, zien we ruwweg twee verschillende scores. Het gros van de borden heeft wat we noemen standaard een agressieve Turbo, wat betekent dat wanneer alle cores belast worden (zoals bij Cinebench) de CPU toch naar zijn maximale Turbo-stand wordt gebracht, 3,9 GHz in het geval van de door ons gebruikte 4770K. Andere borden doen het zoals het hoort (volgens Intel dan) en Turbo'en bij vier cores in gebruik naar 200 MHz lager, 3,7 GHz bij de 4770K.
Overigens kun je zelf natuurlijk bij alle borden de Turbo-waardes aanpassen, zodat je borden zonder agressieve Turbo hetzelfde effect kunt laten hebben. Beide ASUS-borden hebben standaard wel zo'n snellere Turbomodus, maar laat duidelijk zijn: je past het zelf makkelijk aan en bij de volgende BIOS-versie kan het zo maar anders zijn.
Benchmarks: Passmark 8 (CPU en geheugen)
Dan Passmark 8. De onderste grafiek (Passmark 8 MemoryMark, een benchmark voor geheugenprestaties), is misschien nog wel het meest interessant. We zien weer duidelijk welke borden zijn uitgerust met een agressieve Turbo en welke niet. De ASUS-borden spelen consequent mee in de top van de grafiek, alleen de geheugenprestaties van de Impact zijn wat minder dan die van de andere Mini-ITX-borden.
Stroomverbruik: 3DMark Vantage (gemiddeld)
Het stroomverbruik hebben we op drie manieren gemeten. Allereerst meten we het gemiddelde stroomverbruik tijdens een volledige run van 3DMark Vantage. Hierbij wordt zowel CPU als GPU flink belast. Daarnaast meten we het maximale verbruik tijdens het draaien van de CPU-benchmark Cinebench 11.5. Ten slotte hebben we ook het idle-verbruik gemeten, waarbij we een gemiddelde over een periode van 5 minuten hebben bepaald.
Het stroomverbruik van de twee ASUS-borden ligt behoorlijk hoog. Zeker de Maximus VII Formula laat een flink gat vallen met de rest van het testveld. Er zitten natuurlijk veel features op de borden, waarvoor vaak extra chips nodig zijn, maar de andere borden zijn uiteraard ook behoorlijk full-featured.
Stroomverbruik: Cinebench 11.5 (max)
Onder volle belasting wordt de Formula een middenmoter, maar de Maximus VII Impact verbruikt nog steeds duidelijk meer stroom dan andere borden in zijn klasse. Een deel van het extra stroomverbruik valt te verklaren door de agressievere turbo, maar die heeft het MSI-bord ook.
Stroomverbruik: Idle (gem. over 5 minuten)
Dan het idle-verbruik, gemiddeld over een periode van vijf minuten. MSI is hier traditioneel erg sterk en je pc zal doorgaans meer idlen dan vol belast worden, dus het idle-verbruik is belangrijker dan dat onder load. De Formula sluit aan bij de top en is in idle erg zuinig, maar bij de VII Impact lijkt iets niet goed te gaan met een power-state: het idle-verbruik is 70 procent hoger dan dat van de Z97I Gaming AC.
Geluidskwaliteit
Met de loopback-test van Rightmark Audio Analyzer, waarbij we uitgang en ingang van de onboard geluidskaarten met elkaar verbinden, hebben we de kwaliteit van de onboard geluidskaarten getest. Aan kop gaan overduidelijk bijna alle borden met Realtek ALC1150 die alle zo'n 104 dB à 105 dB signaal/ruis-verhouding bieden, waaronder ook dit ASUS-bord, dat de grafiek zelfs aanvoert. Dat is méér dan uitstekend, beter dan de theoretisch maximale signaal/ruis-verhouding van 96 dB van 16-bits geluid.
Kijken we naar de stereo crosstalk, ofwel de mate waarin signaal bestemd voor het linker kanaal te horen is op het rechter kanaal en vice versa, dan zien we vergelijkbare resultaten. Vrijwel alle Realtek ALC1150-borden zitten tussen de -96 en -100 dB, uitstekend.
De harmonische vervorming is bij alle borden erg laag. ASUS doet het in de grafiek erg goed, maar de verschillen zijn extreem klein.
Conclusie
De Maximus VII Formula is pakweg even duur als de duurste CPU die je erop kunt zetten. Dat maakt het voor de meeste gamers een onzinnige keuze - aan een snellere videokaart zullen die doorgaans veel meer hebben. ASUS zet dit bord dan ook in de markt als 'het beste van het beste', het neusje van de zalm. Is dit het bord dat je dan wil hebben?
Eigenlijk niet. Ja, de Formula heeft een uitstekende audio-oplossing en een kwalitatief hoogwaardige netwerkchip, maar dat hebben veel goedkopere gaming-borden tegenwoordig ook. Voor het compleetste Z97-bord kun je beter kijken naar de ASUS Z97-Deluxe (NFC&WLC), dat naast 802.11ac-WiFi ook NFC en Thunderbolt biedt. Met de ROG Armor-overkapping, de backplate en de mogelijkheid tot waterkoelen van de VRM's lijkt ons de Maximus VII Formula daarom het meest geschikt voor een luxe casemod.
Hoewel de Maximus VII Impact nog steeds veruit het duurste Mini-ITX-bord op basis van de Z97-chipset is, is het prijskaartje minder extreem dan dat van de Formula. De hogere prijs ten opzichte van de eveneens op gamers gerichte Z97I Gaming AC van MSI is wat ons betreft te verantwoorden doordat ASUS veel inventiever te werk is gegaan bij het ontwerp van de Impact. Waar het M.2-slot bij MSI ontbreekt en er op dat bord slechts twee fan-connectors aanwezig zijn, heeft ASUS daar met de mPCIe Combo IV-kaart en de CoolHub handige oplossingen voor gevonden. Ook handige power/reset-knopjes en een HEX-display zijn gewoon aanwezig, wederom door een uitgekiende plaatsing.
Hoewel de meerprijs aanzienlijk is, durven we de Maximus VII Impact daarom het meest innovatieve Z97-gebaseerde Mini-ITX-bordje te noemen: goed voor een Gold Award. Het enige waarop ASUS de volgende keer wat beter moet letten, is het stroomverbruik.
ASUS Maximus VII Impact
Besproken producten
| Vergelijk | Product |
Prijs |
|
|---|---|---|---|
|
|
Asus Maximus VII Formula
|
Niet verkrijgbaar | |
|
|
Asus Maximus VII Impact
|
Niet verkrijgbaar |
