250GB SSD review: 33 modellen vergeleken

3D NAND

Langzaam maar zeker komen er, na Samsung, meer fabrikanten die gebruikmaken van 3D NAND flashgeheugen.  Met deze technologie worden geheugencellen verticaal op elkaar gestapeld, waardoor de dichtheid kan toenemen zonder dat er een kleiner procedé nodig is. Dit betekent potentieel een betere betrouwbaarheid en langere levensduur. Samsungs procedé is naar verluidt 40nm, terwijl moderne SSD’s in de regel op procedés van kleiner dan 20nm worden geproduceerd. Lange tijd was Samsung de enige fabrikant die in staat was om 3D NAND flashchips te produceren, maar sinds kort kunnen Intel en Micron (het moederbedrijf van Crucial) het ook.

De Crucial MX300 is het eerste product van de fabrikant dat op deze technologie is gebaseerd. In deze test hebben we de 275GB-variant hiervan opgenomen. Crucial biedt de MX300 tegen zeer scherpe prijzen aan, waar dat bij Samsungs producten nog wel anders is. Sterker nog, bij Samsung betaal je minder voor SSD’s zonder 3D NAND, zoals de 750 Evo die gebaseerd is op een planar (vlak) 16nm procedé. Inmiddels hebben ook andere fabrikanten 3D NAND SSD's op de markt gebracht, namelijk de Ultimate SU600 van Adata en de 600p van Intel. Van de Adata hebben we de 256GB variant in deze test opgenomen. 

Samsung produceert zijn 750 Evo serie van budget SSD’s weer op een vlak 16nm procedé.

Ondertussen blijft Samsung zijn 3D NAND procedé verder ontwikkelen. Recentelijk begon het bedrijf solid state producten uit te brengen met 48 gestapelde geheugencellen, waar dit er voorheen 32 waren. Dit maakt een grotere dichtheid mogelijk en heeft voor de consument het voornaamste voordeel dat er grotere SSD’s en geheugenkaartjes op de markt zullen komen. Voor Samsung zal het lagere productiekosten met zich meebrengen, dus ook kleinere SSD’s zullen hiermee uitgerust worden. Van de 850 Evo is er bijvoorbeeld een tweede versie uitgekomen met 48 gestapelde cellen, die langzaam maar zeker de ‘oudere’ versie heeft vervangen. Deze variant van de 850 Evo 250GB hebben we niet ontvangen, maar uit onze tests bleek dit voor het 500GB-exemplaar in ieder geval vrijwel niets uit te maken.

Testveld

In deze review vergelijken we 33 SSD’s met een capaciteit tussen de 240GB en 275GB (die we voor het gemak groeperen onder ‘250 GB’), van elf verschillende merken. Samsung is het sterkst vertegenwoordigd, met negen SSD’s. Het aanbod van het bedrijf is ook erg gevarieerd: je hebt 3D NAND en planar SSD’s, PCI-Express en SATA600 SSD’s – in verschillende form factors. Ook zijn alle drie de modellen met een PCI-Express 3.0 x4 interface in deze test van Samsung: het gaat dan om de 950 Pro, de SM951 (NVMe) en de SM951 (AHCI).

Vrijwel alle SSD’s in de test hebben een productieprocedé dat kleiner is dan 20nm, met uitzondering van de relatief oude Adata SP900 (25nm). Vier van de modellen in de test maken gebruik van 3D NAND, namelijk de Crucial MX300, Samsung 850 Evo, 850 Pro en 950 Pro.

19 van de 33 producten in de test maken nog gebruik van multi-level cell (MLC) flashgeheugen, waarbij er twee bits per geheugencel kunnen worden opgeslagen. De overige modellen zijn uitgerust met triple-level cell (TLC) geheugen, wat zeker bij budget en mid-range modellen gemeengoed is geworden. Dit maakt het mogelijk om drie bits per geheugencel op te slaan, met als keerzijde een in theorie kortere levensduur.

Test

We hebben de SSD’s getest met ons standaard opslag-testsysteem, bestaande uit een Intel Core i5 en een ASRock Z97 Extreme6. De tests worden uitgevoerd onder Windows 8.1. SATA600 SSD’s worden aangesloten op de poorten van de chipset. M.2 PCI-Express SSD’s worden in een M.2 slot geplaatst dat beschikt over vier PCI-Express 3.0 lanes. Alle C-states worden uitgeschakeld, waardoor het systeem meer stroom verbruikt, maar we er in ieder geval zeker van zijn dat de prestaties van de SSD’s niet negatief beïnvloed worden. Sommige oudere SSD’s hebben we nog getest met H67 en H77 systemen, maar bij het overstappen naar Z97 hebben we uiteraard uitvoerig gecontroleerd dat dit niets zou uitmaken voor de testresultaten van SATA600 SSD’s.

We voeren een groot aantal verschillende tests uit. Allereerst testen we met IOMeter en AS SSD wat de sequentiële doorvoersnelheid van de verschillende SSD’s is. Dit laat zien wat voor snelheid je mag verwachten als je grote bestanden kopieert. Daarnaast laten we IOMeter een groot aantal verschillende tests uitvoeren, waaronder een langdurige fileserver en database simulatie. Op basis van deze test kan de geschiktheid van een model voor wat professioneler gebruik beoordeeld worden. Voor gewone gebruikers zijn PCMark 7 en PCMark 8 echter nog veel belangrijker, omdat deze benchmarks laten zien wat je bij dagelijks gebruik (bijvoorbeeld gamen, programma’s opstarten, Photoshop) zou merken van de prestatieverschillen.

Tot slot de Hardware.Info Prestatiescore, het meetkundige gemiddelde van de belangrijkste testresultaten. Bij de Entry Prestatiescore nemen we de continutests en fileserver/database simulaties niet mee. Dit normaliseren we zodat een score van 100 de prestaties van de OCZ Vector 150 240GB (de snelste SSD van 2013) moet voorstellen. Hoewel een hogere Prestatiescore betekent dat een SSD in absolute zin sneller is, garandeert dit niet dat er voor elk specifiek gebruiksdoel ook merkbaar verschil is.

Als je alle producten wilt vergelijken, kan je de benchmarks doornemen door deze link te volgen.

Iometer: 4k random read/write

De PCI-Express SSD's scoren hier het beste, gevolgd door de 850 Evo en 850 Pro.

In onderstaande grafieken vind je de resultaten van de 4k write tests.

Iometer: 1 MB sequential read/write

Ook in de Iometer 1 MB tests presteren de PCI-Express SSD's het beste, op grote afstand gevolgd door de snelste SATA600 SSD's. Niet dat deze test het volledige potentieel van de PCI-Express modellen toont, want in andere sequentiële tests (zoals Atto en AS SSD) presteren ze nog veel beter.

Iometer: Fileserver / Databaseserver simulatie (mixed workloads)

Hoewel we vandaag natuurlijk een consumenten-SSD testen, hebben we ter volledigheid ook de fileserver en databaseserver simulatie workloads gedraaid, om een volledig beeld te krijgen van de prestaties. In onderstaande grafiek zie je de resultaten voor queue depth 32. Een beschrijving van deze tests vind je op de testprocedurepagina.

Fileserver workload

De Fileserver workload bestaat voor 80% uit leesopdrachten en 20% uit schrijfopdrachten. Het zal niet verbazen dat de PCI-Express SSD's, die bedoeld zijn voor meer professionele toepassingen, ook hier een stuk presteren dan de concurrentie. Op enige afstand volgen de SATA600 SSD's, waar de budget Samsung 750 Evo het opvallend genoeg beter doet dan de 850 Pro.

Database workload

De database workload bestaat uit 67% lezen en 33% schrijven met een vaste blokgrootte van 8 kB. Hier is hetzelfde aan de hand als bij de Fileserver simulatie: professionele SSD's doen het over het algemeen een stuk beter dan alternatieven, en dit geldt met name voor PCI-Express SSD's.

AS SSD

AS SSD werkt met oncomprimeerbare data. Net als bij onze Iometer-tests hebben SSD's met een SandForce-controller hier dus geen voordeel van de ingebouwde compressietrucjes.

AS SSD doet zowel lees- als schrijftests. Eerst wordt er getest met datablokken van 4 kB, met één instructie tegelijkertijd en daarna met 4 kB datablokken met 64 gelijktijdige instructies. Ten slotte wordt ook een sequentiële lees- en schrijftest uitgevoerd, die een maat geeft voor het werken met zeer grote bestanden. Op basis van alle tests bepaalt AS SSD ook een totaalscore. Hoewel de tests grotendeels dubbelop zijn met de Iometer tests, draaien we AS SSD omdat je deze benchmark zelf ook eenvoudig kunt draaien om zo een vergelijking te maken met je eigen SSD.

Opnieuw komen de drie PCI-Express SSD's van Samsung als snelste uit de bus. Twee SATA600 SSD's van Kingston doen het in deze test opvallend genoeg beter dan de Samsung 850 Pro. 

AS SSD (deelscores)

4k blokken lezen - single threaded

4k blokken lezen - 64 threads

Sequentieel lezen

4k blokken schrijven - single threaded

4k blokken schrijven - 64 threads

Sequentieel schrijven

PCMark7

PCMark7 maakt gebruik van traces gebaseerd op relatief moderne software uit het Windows 7 tijdperk. Juist omdat deze benchmark gebruikmaakt van echte en ook moderne applicaties, is dit samen met PCMark8 eigenlijk de belangrijkste benchmark om je beslissing welke SSD te kopen op te baseren, mits je een SSD koopt voor consumententoepassingen. Een verschil met PCMark Vantage, een benchmark die we voor SSD's niet meer draaien omdat hij inmiddels té oud is, is dat PCMark7 de traces in real time afspeelt. Daardoor liggen de scores van SSD's dichter bij elkaar, maar komen de resultaten ook veel beter overeen met wat je in de praktijk daadwerkelijk mag verwachten.

Ook in de real-world PCMark test halen de drie PCI-Express SSD's duidelijk hogere scores.

Het verschilt heel erg per applicatie hoeveel verschil er is tussen de PCI-Express SSD's en de SATA600 modellen. Dit leest je op de volgende pagina, waar er per gebruiksdoel staat aangegeven wat de doorvoersnelheid is.

PCMark7 (deelscores)

Windows Defender test

De Windows Defender test is gebaseerd op een trace waarbij Windows Defender een quick scan doet van een systeem.

Importing pictures test

De importing pictures test is gebaseerd op een trace waarbij een USB-stick met 68 foto's (434 MB in totaal) wordt geïmporteerd in Windows Live Photo Gallery, waarbij de afbeeldingen worden gekopieerd en geïndexeerd en er thumbnails worden aangemaakt.

Video editing test

De video editing test is gebaseerd op een trace waarbij een HD-video wordt geëxporteerd vanuit Windows Live Movie Maker. Deze film is gebaseerd op eerder geïmporteerde 1080i MPEG2 video's van een Sony HDR-HC3 camera.

Windows Media Center test

De Windows Media Center test is gebaseerd op het gebruik van een Media Center PC met twee DVB-T tuners. Eerst wordt een stuk TV opgenomen, waarna de opname wordt gestopt. Terwijl de opname wordt afgespeeld, worden er tegelijkertijd twee andere zenders opgenomen.

Adding music test

De adding music test is gebaseerd op Windows Media Player. Bij deze test wordt 68 GB aan muziekbestanden (lossless WMA) afkomstig van een andere schijf geïndexeerd. Let wel: het inlezen van de WMA-files valt niet binnen de trace, want die waren afkomstig van een andere schijf. De trace bevat enkel de hardeschijfactiviteit van het bijwerken van de Windows Media Player database.

Starting applications test

De starting applications test is gebaseerd op het openen van een op de harde schijf bewaard zeer complex HTML-document inclusief alle bijbehorende bestanden in Internet Explorer.

Gaming test

De gaming test is gebaseerd op een trace waarbij een level in World of Warcraft volledig wordt geladen.

PCMark7 (Raw)

PCMark7 kan sinds de nieuwste versie ook zogenaamde Raw scores tonen. Dat zijn scores waarvoor de idle tijd binnen de traces van de verschillende testonderdelen niet wordt meegerekend. Dat zorgt ervoor dat je, net als vroeger bij PCMark Vantage, veel beter de echte prestatieverschillen tussen de SSD's kunt zien. Ofwel: de Raw scores kun je in feite interpreteren als het prestatieverschil tussen verschillende SSD's bij de verschillende workloads, de normale scores van de vorige pagina's correleren met wat je daar in de praktijk daadwerkelijk van merkt.

Op de volgende pagina vind je de deelscores.

PCMark7 (Raw - deelscores)

Windows Defender test

De Windows Defender test is gebaseerd op een trace waarbij Windows Defender een quick scan doet van een systeem.

Importing pictures test

De importing pictures test is gebaseerd op een trace waarbij een USB-stick met 68 foto's (434 MB in totaal) wordt geïmporteerd in Windows Live Photo Gallery, waarbij de afbeeldingen worden gekopiëerd en geïndexeerd en er thumbnails worden aangemaakt.

Video editing test

De video editing test is gebaseerd op een trace waarbij een HD-video wordt geëxporteerd vanuit Windows Live Movie Maker. Deze film is gebaseerd op eerder geïmporteerde 1080i MPEG2 video's van een Sony HDR-HC3 camera.

Windows Media Center test

De Windows Media Center test is gebaseerd op het gebruik van een Media Center PC met twee DVB-T tuners. Eerst wordt een stuk TV opgenomen, waarna de opname wordt gestopt. Terwijl de opname wordt afgespeeld, worden er tegelijkertijd twee andere zenders opgenomen.

Adding music test

De adding music test is gebaseerd op Windows Media Player. Bij deze test wordt 68 GB aan muziekbestanden (lossless WMA) afkomstig van een andere schijf geïndexeerd. Let wel: het inlezen van de WMA-files valt niet binnen de trace, want die waren afkomstig van een andere schijf. De trace bevat enkel de hardeschijfactiviteit van het bijwerken van de Windows Media Player database.

Starting applications test

De starting applications test is gebaseerd op het openen van een op de harde schijf bewaard zeer complex HTML-document inclusief alle bijbehorende bestanden in Internet Explorer.

Gaming test

De gaming test is gebaseerd op een trace waarbij een level in World of Warcraft volledig wordt geladen.

PCMark8

De storage benchmark van PCMark8 is opnieuw gebaseerd op traces, maar nu van moderne software. PCMark8 bevat traces van Adobe Photoshop, Adobe Illustrator, Adobe Indesign, Adobe After Effects, Microsoft Word, Microsoft Excel, Microsoft PowerPoint, World of Warcraft en Battlefield 3. De totaalscore wordt bepaald door het meetkundig gemiddelde van de verschillende onderdelen te nemen. Opnieuw worden de traces 'real time' afgespeeld, dus inclusief idle tijd. Dat maakt dat net als bij PCMark7 de scores van SSD erg dicht bij elkaar liggen. Dat komt dan ook overeen met de praktijk: bij normale consumententoepassingen is het vrijwel onmogelijk om moderne SSD's van elkaar te onderscheiden.

Waar PCMark7 voor alle tests ook een Raw-score geeft, toont PCMark8 op eenzelfde manier een gemiddelde snelheid waarmee de drive activiteit van de traces afspeelt. Dit is dus weer zonder idle tijd en toont de daadwerkelijk onderliggende prestatieverschillen van de SSD's. 

Zoals gewoonlijk is het verschil in PCMark8 weer wat kleiner dan in PCMark 7: hier is de voorsprong van de PCI-Express SSD's veel minder uitgesproken dan in de PCMark7 benchmark.

Op de volgende pagina vind je de deelscores.

PCMark8 (deelscores)

Batllefield 3

De Battlefield 3 trace bevat het opstarten van Battlefield 3, inloggen en laden van een save game en het starten van het betreffende level. De trace bevat 887 MB aan leesopdrachten en 28 MB aan schrijfopdrachten.

World of Warcraft

De World of Warcraft trace bevat het opstarten van het spel, het inloggen en het starten van een level. De trace bevat 390 MB aan leesopdrachten en 5 MB aan schrijfopdrachten. 

Adobe Photoshop Light

Deze trace bevat het starten van Photoshop, het openen van 14 afbeeldingen en het op elk daarvan uitvoeren van een zevental bewerkingen. De trace bevat 313 MB aan leesopdrachten en 2336 MB aan schrijfopdrachten. 

Adobe Photoshop Heavy

Deze trace is gebaseerd op het bewerking van een hoge resolutie foto en het daarmee maken van een hi-res poster voor print. De trace bevat 468 MB aan leesopdrachten en 5640 MB aan schrijfopdrachten.

Adobe InDesign

In deze trace wordt een publicatie met een groot aantal afbeeldingen gemaakt in InDesign. De trace bevat 401 MB aan leesopdrachten en 624 MB aan schrijfopdrachten.

Adobe After Effects

In deze trace wordt een eerder gemaakte video gerenderd. De trace bevat 311 MB aan leesopdrachten en 16 MB aan schrijfopdrachten.

Adobe Illustrator

In deze trace wordt een presentatie gemaakt op basis van een groot aantal in Photoshop gemaakte afbeeldingen. De trace bevat 373 MB aan leesopdrachten en 89 MB aan schrijfopdrachten.

Microsoft Word

In deze trace wordt een groot aantal bewerkingen gedaan aan een groot academisch Word-bestand.De trace bevat 107 MB aan leesopdrachten en 95 MB aan schrijfopdrachten.

Microsoft Excel

Deze trace bevat werkzaamheden aan een zeer grote Excel-tabel.De trace bevat 73 MB aan leesopdrachten en 15 MB aan schrijfopdrachten.

Microsoft PowerPoint

Deze trace bevat een aantal bewerkingen aan een groot PowerPoint bestand met veel afbeeldingen. De trace bevat 83 MB aan leesopdrachten en 21 MB aan schrijfopdrachten.

Continutests - Steady State Performance

Zeker voor wie een SSD professioneel gaat toepassen - denk aan workstation- of servergebruik - zijn de zogenaamde steady state prestaties, ofwel het prestatieniveau waarop een SSD stabiliseert na langdurig intensief gebruik, erg van belang.

Eerst wat achtergrondinformatie. We hebben meermaals geschreven dat data op een SSD per zogenaamde 'pagina', hoeveelheden van meestal 4, 8 of 16 kB, weggeschreven en uitgelezen kan worden. Om data te kunnen wegschrijven moeten datacellen echter eerst gewist worden: dat kan alleen per blok. Zo'n blok bestaat uit 128, 256 of 512 pagina's. Dit gegeven zorgt ervoor dat SSD's slimme trucjes moeten uithalen. Wanneer een aantal pagina's aan data verwijderd moet worden, moet eerst de rest van de data uit het blok gekopieerd worden naar een ander blok, waarna het gehele blok geleegd kan worden. In de praktijk betekent het dat SSD-controllers schrijfacties zoveel mogelijk opzamelen, deze vervolgens tegelijk naar nieuwe, vers geleegde blokken uitvoeren en tegelijkertijd verwijderacties pas op gezette tijden uitvoeren. Op die momenten, wanneer de SSD niets te doen heeft, schakelt de in de controller ingebakken garbage collector in, die verwijderacties daadwerkelijk doorvoert op chipniveau en overbleven data zoveel mogelijk combineert in volle blokken, om op die manier zoveel mogelijk blokken volledig leeg te kunnen maken.

Wanneer de SSD echter lange tijd continu, dus zonder een seconde rust, gebruikt wordt, kan de garbage collector niet tussendoor aan de slag. Op een gegeven moment zijn er dan geen lege blokken meer over en zal de SSD tussen het uitvoeren van commando's door aan garbage collection moeten gaan doen. Het resultaat: de prestaties worden lager. Het prestatieniveau waarop een SSD in zo'n geval op stabiliseert noemen we de steady state performance.

Wij doen twee verschillende continutests om deze steady state performance in kaart te brengen. Beide tests draaien we met Iometer, waarbij we de workload voor 30 minuten continu laten draaien er per minuut de gemiddelde prestaties noteren. De eerste continutest is de 4k random write QD32 benchmark. De tweede continutests is de Iometer database workload simulatie, eveneens gedraaid met queue depth 32. Beide tests draaien we op een testbestand dat 75% van de schijfcapaciteit (LBA) beslaat.

4k random write QD32

Erg bijzonder is dat sommige SATA600 SSD's het in deze test beter doen dan de duurdere PCI-Express exemplaren. Zo staat de Samsung 850 Pro 256GB bovenaan, gevolgd door de OCZ Arc 100 240GB en de Plextor M6V 256GB. Pas dan komen de Samsung 950 Pro

Databasesimulatie QD32

Bij de databasesimulatie worden de normale verhoudingen weer hersteld en staan de drie PCI-Express SSD's weer bovenaan, gevolgd door de professionelere SATA600 SSD's van Samsung en Toshiba.

Performance consistentie

Om de consistentie van de prestaties in kaart te brengen, hebben we nogmaals een 4k random write workload op de SSD's gedraaid met queue-depth 32, waarbij we iedere seconde de prestaties monitoren. Voor de periode tussen de 1800 en 2000 seconden berekenden we de standaardafwijking van de resultaten. Hoe lager die standaardafwijking, hoe minder variatie en dus hoe constanter het prestatieniveau. Als tweede grafiek is nogmaals het steady state niveau in dezelfde test geplaatst, om snel te kunnen vergelijken. Houd er rekening mee dat wanneer de prestaties erg constant zijn, maar in absolute zin erg laag, je er alsnog weinig voor koopt.

Ook bij de consistentie van de prestaties eindigen de PCI-Express SSD's niet bovenaan, die plaats is er voor de Samsung 850 Pro. De Adata DX930, Samsung 750 Evo en Crucial MX300 doen het hier ook goed.

Hardware.Info SSD Prestatiescore 2013-2016

Ten slotte de Hardware.Info SSD Prestatiescore 2013-2016. Deze is bepaald door het meetkundig gemiddelde te nemen van de belangrijkste benchmarks (AS SSD, Iometer 4k R/W, Iometer seq. R/W, PCMark7, PCMark8 en beide continutests) en dat te normaliseren, zodat de best presterende SSD uit onze voorlaatste grote vergelijkingstest (de OCZ Vector 150) op 100 punten uitkomt.

De best presterende SSD's zijn vanzelfsprekend modellen met een PCI-Express interface, gevolgd door de Samsung 850 Pro 256GB.

Stroomverbruik

Het stroomverbruik van SSD’s meten we gebruikmakend van een BTO W540EU laptop gebaseerd op een Intel Core i3 3120M CPU en de Intel H77M chipset. We meten het stroomverbruik van SSD’s zowel idle als tijdens een 4k random write en 1 MB sequential write workload. 

Het idle stroomverbruik is bij weinig van de geteste SSD's een probleem. De meeste verbruiken nauwelijks 0,1 watt, een bijzonder nette waarde. Opvallend genoeg verbruikt de Samsung 750 Evo veel meer stroom dan zijn grote broer, de 850 Evo - tien keer zoveel! Hij is hierdoor iets minder interessant voor laptops dan de Crucial MX300, de andere relatief goedkope SSD.

Vergelijking

Laten we beginnen bij de drie PCI-Express SSD’s, die het beste presteren. De Samsung SM951 (NVMe) is hier opmerkelijk genoeg het snelst: de hoger gepositioneerde 950 Pro van hetzelfde merk is langzamer en (veel) duurder. Helaas heeft de SM951 ook nadelen. Het is namelijk een OEM-product dat alleen via omwegen in de retailmarkt terecht is gekomen. Dit betekent dat je geen fabrieksgarantie krijgt, hoewel je uiteraard wel de twee jaar garantie krijgt die verkopers verplicht zijn te geven. Ook moet je andere Samsung-ondersteuning missen, zoals Magician en firmware-updates. Een verder verschil is dat de SM951 niet is uitgerust met 3D NAND flashgeheugen, waardoor de levensduur minder lang zou kunnen zijn dan die van de 950 Pro. De SM951 (NVMe) is echter wel significant goedkoper: je betaalt er 180 euro voor, terwijl de 950 Pro 215 euro kost. Door zijn hogere snelheid en de lagere prijs is de SM951 zeker het overwegen waard, maar niet zonder voorbehoud een aanrader.

De Samsung SM951 zet de beste prestaties neer, maar moet helaas officiële ondersteuning van Samsung missen.

Dan de middenklasse SSD’s, die voor de meeste gebruikers het meest interessant zullen zijn. De twee die hieruit springen zijn de Samsung 750 Evo en de Crucial MX300, die respectievelijk 86 en 92 euro kosten. De Samsung 750 Evo presteert beter, maar heeft ook een hogere prijs per gigabyte. Beide schijven bieden alle encryptiemogelijkheden die je zou willen. De MX300 biedt als extra enige mate van bescherming voor het buffergeheugen bij stroomuitval. Voor gewoon thuisgebruik zijn alle twee de SSD’s echter uitstekend, en is het vooral zaak om te kijken naar welke features je nodig hebt. Voor laptops is de Crucial MX300 de beste keuze, aangezien hij het laagste verbruik heeft.

De Sandisk Ultra II 240GB hebben we eerder beloond met een Excellent Choice Award, maar inmiddels zit hij qua prestaties iets onder de Samsung 750 Evo, terwijl de prijs per gigabyte iets hoger ligt. Ook mist hij de encryptie-mogelijkheden die de Samsung wel biedt. Deze SSD zou tegen een iets lagere prijs aantrekkelijk zijn voor wie geen encryptie hoeft te hebben, maar Sandisk prijst zichzelf enigszins uit de markt met de relatief hoge prijs.

De Samsung 850 Pro is verre van de snelste SSD in de test, maar blijkt gemiddeld wel het beste SATA600 model te zijn.

De Samsung 850 Evo is al lange tijd een populaire SSD, maar met de komst van de 750 Evo is hij eigenlijk niet zo’n aantrekkelijke koop meer. Eigenlijk het enige verschil tussen de 750 en 850 Evo is de aanwezigheid van 3D NAND flashgeheugen in de 850 Evo en het feit dat je hierop vijf jaar garantie krijgt, in plaats van drie. Qua features zijn de twee identiek en het prestatieverschil is bijzonder klein. Voor meer kritische toepassingen zou de 850 Evo onze voorkeur hebben, maar voor gamers en standaardgebruik is de meerprijs niet te rechtvaardigen.

De Sandisk Ultra II 240GB, die we in het verleden een Excellent Choice Award gegeven hebben, heeft helaas een te hoge prijs per gigabyte om een aanrader te blijven, vergeleken met soortgelijke en beter presterende SSD’s.

Tot slot de echte budget SSD’s. Het prijsverschil tussen de middenklasse en de echte budgetmodellen is klein, en veel van de budgetmodellen presteren echt slecht. Toch is er een redelijk presterend model dat toch betaalbaar is, namelijk de Mushkin Triactor 240GB. De Mushkin presteert niet uitmuntend, maar zeker in de PCMark benchmarks zet hij heel aardige scores neer. Gezien zijn prijspunt kan hij daarom wel interessant zijn als je echt zo weinig mogelijk wilt uitgeven.

Conclusie

Wil je het snelste van het snelste, dan is dat op basis van onze tests de Samsung SM951 (NVMe). Hij is zelfs nog sneller dan de 950 Pro, terwijl hij veel goedkoper is. Houd er wel rekening mee dat je officiële ondersteuning van Samsung in de vorm van garantie, Magician en firmware-updates moet missen. De Ultimate Award gaat daarom toch naar de 950 Pro, die dit wel heeft. De SM951 reiken we een Excellent Choice Award uit, hoewel we wel moeten opmerken dat hij inmiddels incourant is en dat de nieuwe en goedkopere 960 Evo 250GB wellicht interessanter zal zijn (de 960 Pro heeft immers geen 256GB-variant). Deze SSD hebben we echter nog niet getest, dus dat kunnen we niet met zekerheid zeggen.

In de middenklasse is er meer keuze, hier bieden de Samsung 750 Evo 250GB, Crucial MX300 275GB en Plextor M6V 256GB goede prestaties voor een vriendelijke prijs. Wil je encryptiemogelijkheden, dan kan je kiezen uit de Samsung 750 Evo 250GB en Crucial MX300 275GB. De Samsung is iets sneller, maar de Crucial heeft weer een lagere prijs per gigabyte. Beide ontvangen een Excellent Choice Award. De Plextor M6V ontving ook een Excellent Choice Award in het blad, maar helaas is het product inmiddels niet meer leverbaar.

Dit geldt ook voor de Mushkin Triactor 240GB, het goedkoopste model in de test dat voor zijn prijs toch aardige prestaties levert. In Hardware.Info Magazine #5 ontving hij daarom een Great Value Award, maar ook deze SSD is inmiddels helaas niet meer goed leverbaar.

Tot slot een eervolle vermelding voor de Adata Ultimate SU800 256GB, die aardig presteerde maar niet leverbaar was ten tijde van het oorspronkelijke schrijven van de review. Niettemin is deze SSD op dit moment een aanrader, omdat hij met de prijzen waartegen hij sindsdien is aangeboden, een goede prijs/kwaliteitverhouding heeft.

Samsung 950 Pro 256GB

Crucial MX300 275GB
Samsung SM951 256GB
Samsung 750 Evo 250GB