AMD Ryzen Threadripper 2990WX & 2950X review: een core te ver?

Inleiding

AMD introduceert vandaag zijn tweede generatie Threadripper high-end desktop processors. De Ryzen Threadripper 2950X is de opvolger van de bestaande 1950X en bevat opnieuw 16 cores (32 threads), maar bevat alle verbeteringen en optimalisaties die we kennen van de Ryzen 2-generatie. De nieuwe Ryzen Threadripper 2990WX springt het meest in het oog: met 32 cores (64 threads) is dit met afstand de meest potige desktopprocessor ooit gemaakt. Wij hebben beide processors uitgebreid getest.

Wie niet sterk is moet slim zijn; het is een bekend gezegde, dat zeker ook in de markt voor processors geldt. Met een in vergelijking met dat van de concurrentie bescheiden budget voor productontwikkeling was het al een prestatie van jewelste dat AMD vorig jaar de 8-core Ryzen-chip met uitstekende prestaties op de markt wist te brengen en daarmee eindelijk weer een rol van betekenis ging spelen in de markt voor (snelle) desktops.

AMD's list voor een multithreadingmonster

Mogelijkheden om direct varianten van de chips met nog meer cores voor de financieel aantrekkelijke servermarkt (waarin AMD de afgelopen jaar zijn complete marktaandeel verloren was) te maken waren er niet. De slimme ingenieurs van AMD bedachten echter een list: ze ontwierpen de 8-core chip op een dusdanige manier, dat vier van deze chips relatief eenvoudig met elkaar verbonden konden worden en samen geplaatst konden worden in één processorverpakking. Dat principe vormde de basis voor de Epyc server-processors met maximaal 32 cores.

Een aantal AMD-medewerkers met een voorliefde voor high-end desktop-PC’s overtuigde het management van AMD om met dezelfde methodiek ook een high-end desktop-CPU te maken. In een tijdsbestek van nog geen jaar was het AMD Threadripper-project voltooid van idee tot uiteindelijk product. Met de introductie van de eerste Threadrippers schudde AMD de markt voor high-end desktops flink op. Tot dan toe was het snelste wat je kon krijgen een 10-core Intel Core i7-processor voor ruim 1000 euro. AMD zette daar met Threadripper voor hetzelfde geld een 16-core model tegenover; iets minder snel in single-threaded applicaties, maar véél sneller in multi-threaded workloads. Met deze zet dwong AMD zijn concurrent om óók desktop-processors met veel meer cores op de markt te brengen: de Intel Core i9 7980XE met 18 cores (36 threads) mag zich dan tot nu toe de snelste desktop-CPU ter wereld noemen. Met de prijs van net geen 2000 euro mag dat ook wel.

Van 10 naar 32 cores in twee jaar tijd

De markt opschudden is wat AMD ook met de tweede generatie Ryzen Threadripper processors wil doen. Tijdens Computex kondigde de fabrikant al aan dat het maximale aantal cores zou gaan verdubbelen van 16 naar 32, door net als bij de Epyc-processors vier in plaats van twee chips per processor te gebruiken. Over de vraag hoe nuttig 32 cores in een desktop zijn kun je een uitgebreide discussie voeren – en geen nood, dat onderwerp komt uitgebreid aan bod in deze review! – maar zelfs de grootste cynici moeten onderkennen dat we toch echt aan AMD’s pioniersdrift te danken hebben dat we binnen twee jaar tijd van maximaal 10 naar maximaal 32 cores zijn gegaan bij desktops; een stap vooruit die een paar jaar terug, toen AMD nog in een jarenlange winterslaap zat, simpelweg ondenkbaar was.

X voor gaming, WX voor workstations

Waar AMD zich met de eerste generatie Threadripper processors duidelijk op twee doelgroepen richtte – creatievelingen met veel multi-threaded software enerzijds en high-end gamers anderzijds – is de fabrikant zich er terdege van bewust dat de groep consumenten en (semi-)professionals die daadwerkelijk profijt kunnen hebben van desktop-processors met meer dan 16 cores zeer klein is, en dat het extreme aantal cores zeker voor de doelgroep van gamers geen nut heeft. Vandaar dat men de Threadripper-serie bij de tweede generatie in tweeën heeft gesplitst: de X-varianten met maximaal 16 cores zijn volgens AMD geschikt voor dezelfde doelgroepen als de oorspronkelijke Threadrippers, de nieuwe WX-varianten met 24 en 32 cores zijn er puur en alleen voor high-end workstations. AMD gebruikt overigens 'WX' al enige tijd in zijn productbenamingen, maar dan gaat het voornamelijk om videokaarten in de Radeon Pro-lijn.

De nieuwe Threadrippers maken gebruik van dezelfde Socket TR4-processorvoet en quad-channel DDR4-geheugen als hun voorlopers. In de praktijk betekent dit dat er voor de processors geen nieuwe moederborden vereist zijn; met een nieuwe BIOS zouden alle (we tellen er op moment van schrijven 12 in onze Prijsvergelijker) bestaande Threadripper moederborden met AMD X399 chips geschikt moeten zijn voor de nieuwe CPU’s, óók het 32-core model. Desalniettemin grijpen MSI en Gigabyte de introductie van de tweede generatie Threadripper aan als kans om borden met meer stroomfasen op de markt te brengen, die volgens AMD bij het overklokken van het 32-core model voordelen kunnen bieden.

Gigabyte en MSI komen met nieuwe X399-borden, Asus met een upgrade-kit voor de Zenith Extreme.

Prijzen

Wij hebben de 32-core AMD Ryzen Threadripper 2990WX en de 16-core AMD Ryzen Threadripper 2950X uitgebreid getest. Eerstgenoemde is vanaf vandaag te bestellen voor $1799, wat in de Benelux 1859 euro lijkt te worden. De 2950X volgt op 31 augustus en heeft een adviesprijs van 899 dollar. In een later stadium volgen er nog twee modellen, waarover verderop meer.